ساعت 24 - حالا از روزهایی که رییس بانک مرکزی با قدرت می نوشت من همانی هستم که سال 1397 فتیله چراغ برافروخته قیمت دلار را پایین کشیدم دور شده ایم و رییس بانک مرکزی نیز از این حرفها عبور کرده و در یادداشت هایش که بین آنها فاصله افتاده و نرخ ارز از متن نوشته ها پاک شده است چیزی نمی گوید که نتواند انجام دهد.

از سوی دیگر نشانه هایی دیده می شوند که قدرت خرید ریال به دلار و سایرارزها هرروزکمتر وکمتر شده و قیمت ارزها معتبر به سمت بالا می روند.  از قضا درهمین  روزگار است که وزیربازرگانی  هم نداریم تا راه صادرات را باز کند و همسایه های هدف صادرات نیز با گرفتاری های درونی خویش دست وپنجه نرم می کنند و راه صادرات ایران را بسته اند. میثم رادپور تخلیلگر بازار ارز و سرمایه درهمین باره در جهان صنعت نوشته است: "اگر پیش از این تحریم‌ها تهدید بزرگی برای صادرات نفت و دسترسی به درآمدهای ارزی محسوب می‌شد اما اکنون سایه سنگین بحران کرونا نیز مزید بر علت شده و سطح درآمدهای ارزی را با کاهش چشمگیری مواجه کرده به طوری که سطح درآمدهای ارزی کشور هنوز به دوران پیش از کرونا برنگشته و کسری تراز تجاری ماهانه به حدود ۶۰۰ میلیون دلار در برهه کنونی رسیده است. فشاری که از این ناحیه بر کشور وارد شده خود را در افزایش قیمت ارز نشان داده تا این روزها شاهد اوج گرفتن دوباره دلار در بازار باشیم." اما اگر درد همین یکی بود شاید راهی برای درمانش پیدا می شد. دردبزرگتر این است که بنا به نوشته همین نویسنده "کسری بودجه دولت هم می‌تواند به عنوان یک عامل مهم در افزایش قیمت ارز عمل می کند  کمااینکه گمانه‌زنی‌هایی در خصوص دست داشتن دولت در بالا بردن قیمت ارز برای این منظور وجود دارد. "

چه باید کرد؟ آیا باید دست روی دست گذاشت و اجازه داد ریال ایران هرروز بی ارزش تر شود؟  واقعیت این است که اگر ایران کالایی برای صادرات داشت این اتفاق خوبی بود اما متاسفانه چنین نیست و سقوط نرخ تبدیل ریال به دلار تنها نتیجه اش رشد شتابان قیمت کالاها و خدمات است که به قیمت کاهش قدرت خرید شهروندان  و فقیر تر شدن مردم است. از سوی دیگرکمبود ارز به بسته شدن راه واردات منجر شده و با کاهش واردات به قیمت های پایین تر بازهم قیمت کالاها افزایش می یابد.

تمام نگرانی‌هایی که در خصوص کسری بودجه در ایران وجود دارد به آثار و تبعات بعدی آن یعنی تورم مربوط می‌شود، حال آنکه این موضوع در کشورهای توسعه‌یافته می‌تواند محرک اقتصادی باشد. بنابراین با اینکه کسری بودجه خبر خوبی برای اقتصاد ایران نیست و دولت با چاپ پول بدون پشتوانه به افزایش نرخ تورم دامن می‌زند اما انتخاب مسیر افزایش قیمت ارز برای این منظور می‌تواند منجر به تخریب چهره دولت در میان مردم شود. از این رو اگر دولت به دنبال راهی برای تامین مالی است بهتر است به گزینه استقراض از بانک مرکزی بیندیشد.

  •