ارزش صنـدوق‌های قابل معاملـه در فرابـورس (ETF)  و سرمایـه آنـها بیشتر از ارزش صندوق‌های کوچک موجود است و از این جهت، در زمره صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک در اندازه بزرگ قرار می‌گیرند.


به گزارش روابط عمومی فرابورس ایران به نقل از سنا، دکتر محسنی در جلسه نشست کاری بازار سرمایه گفت: تا به حال پنج تقاضا برای صدور مجوز صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله در فرابورس به این سازمان ارسال شده است که یکی از آنها موافقت اصولی خود را دریافت و چهار درخواست دیگر نیز در حال بررسی است.

دکتر محسنی در این نشست بیان داشت: پس از اینکه چندسالی تجربه صندوق های سرمایه گذاری در کشور را پشت سر گذاشتیم، لازم بود در زمینه راه‌اندازی صندوق‌های قابل معامله در بازار سرمایه اقدام کنیم.

وی افزود: تجربه راه‌اندازی صندوق‌های سرمایه‌گذاری در بورس تجربه موفقی بوده و هم اکنون بیش از 100 صندوق سرمایه‌گذاری در کشور داریم که ارزش اوراق بهادار این صندوق‌ها بیش از 27 هزار میلیارد ریال است و بیش از 75 هزار نفر از سرمایه‌گذاران کشور در این صندوق‌ها سرمایه گذاری کرده‌اند و ارزش معاملات این صندوق‌ها بیش از 2.3 درصد معاملات بورس تهران را  شامل می‌شود.

وی خاطرنشان کرد: طبق آمار رشد صندوق‌ها در سال‌های اخیر اتفاق افتاده است و هم‌اکنون انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار ازنظر ترکیب دارایی مختلف است، در حال حاضر صندوق‌های مختلط در سهام، در اوراق بهادار، با در آمد ثابت، صندوق شاخصی و صندوق‌های نیکوکاری و صندوق‌های انتفاعی در بازار سرمایه ما فعال هستند.

دکتر محسنی افزود: ازنظر ضمانت نیز صندوق‌ها متفاوت هستند که می‌توانند صندوق‌های با ضمانت نقدشوندگی، ضمانت حداقل سود و یا ضمانت اصل و یا با برخورداری از هر سه ویژگی باشند.

عضو هیأت مدیره سازمان بورس گفت: در دنیا عمده صندوق‌های سرمایه‌گذاری از نوع صندوق‌های قابل معامله یا از نوع صندوق‌های شاخصی و غیرفعال هستند، اما در ایران بعضا به دلیل توقف نمادها امکان تعریف صندوق های شاخصی وجود ندارد. بنابراین قرار شد صندوق‌های قابل معامله در بورس (ETF) به صورت فعال وارد عمل شوند و دلیل تاخیر هم همین بود که به دنبال راهکاری بودیم تا با الگوهای بین‌المللی تطابق داشته باشد و به افزایش نقدشوندگی بازار نیز کمک شایانی کند

معاون نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس با بیان مزیت‌های صندوق‌های قابل معامله در بورس اظهار داشت: صندوق‌های قابل معامله مزایای متفاوتی نسبت به دیگر صندوق‌ها دارند که البته این مزایا موجب کاهش رغبت به صندوق‌های سرمایه گذاری مشترک نخواهد شد.

وی متذکر شد: در صندوق‌های قابل معامله یک رکن بازارگردان اضافه شده است و ضامن نقدشوندگی حذف شده است که به این ترتیب، صدور و ابطال فقط برای بازارگردان امکان‌پذیر است و اشخاص سرمایه‌گذار اگر می‌خواهند از صندوق خارج شوند، باید یونیت‌ها را در بازار بفروشند که به این ترتیب، برای فروش یونیت‌ها باید در مقابل مشتری وجود داشته باشد، اما اگر مشتری برای خرید در بازار نباشد بازارگردان باید به قیمت مظنه خرید خود و تا سقف معاملات روزانه ای که متعهد شده است و بنابراین دیگرصدور و ابطال برای سرمایه‌گذاری صورت نمی پذیرد.

به گفته محسنی، صندوق‌های قابل معامله در بورس OPEN-END هستند و بازارگردان وظیفه صدور و ابطال را برعهده دارد و با ارسال درخواست به مدیر صندوق این مهم را به انجام می‌رساند، به این ترتیب، شخصیت بازارگردان مستقل از مدیر است و صدور و ابطال به تقاضای بازارگردان صورت می‌پذیرد.

وی با تشریح ساز و کار خرید و فروش این صندوق‌ها اشاره داشت: اگر در بازار از یونیت صندوق استقبال شود و تقاضای خرید زیاد شود و قیمت یونیت در بازار بیش از NAV بازار شود بازارگردان با پرداخت وجه به صندوق، تقاضای صدور یونیت‌های اضافی می‌کند و یونیت‌های جدید در بازار را می‌فروشد تا به تقاضا پاسخ داده شده و بدین ترتیب صندوق بزرگ‌تر شود، اما در این بین، اگر عرضه زیاد باشد با جمع‌آوری یونیت و تحویل آن به صندوق تقاضای ابطال می‌کند و ارزش صندوق کوچک می شود.

دکتر محسنی صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک را با صندوق‌های قابل معامله در بورس مقایسه کرده و اظهار داشت: ارزش صندوق‌های قابل معامله و سرمایه آنها بیشتر از ارزش صندوق‌های کوچک موجود است و به نوعی از نوع صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک در اندازه بزرگ  محسوب می‌شوند.

وی با بیان وظیفه بازارگردان در تعادل NAV گفت: به این دلیل که قیمت در بازار به صورت عرضه و تقاضا است، انتظار این است که با عملیات بازارگردانی قیمت یونیت‌ها به سمت NAV برگردد و تفاوت با NAV بازار نداشته باشد.

معاون سازمان بورس تصریح داشت: وظیفه بازارگردان به این ترتیب این است که هر روز مظنه قیمت خرید و فروش را در بازار اعلام کند، اما تفاوت بین مظنه خرید و فروش و دامنه آن باید کوچک و اگر اشخاصی حاضر باشند با مظنه بازار معامله را صورت دهند بازارگردان موظف به معامله است، اما موظف نیست قیمت خاصی را تعیین کند.

وی در ادامه امکان دسترسی به نرم‌افزارهای بازار را برای صندوق‌های قابل‌معامله در بورس میسر دانست و ابراز داشت: صندوق‌های قابل معامله می‌توانند از پلتفرم بازار و امکاناتی که برای معامله در بازار وجود دارد اعم از نرم‌افزار برخط، نرم‌افزار معلاملاتی، نرم‌افزار سپرده گذاری و تسویه وجوه و ... استفاده کنند.