عضو هیات علمی دانشگاه بهشتی با اشاره به انتشار قبض برق ۴.۶ میلیون تومانی بازیکن سابق ملی فوتبال، درباره شیوه قیمت‌گذاری انرژی در ایران توضیحی جالب ارائه کرد.

 

به گزارش پایگاه خبری بورس پرس، محمد فاضلی با انتشار مطلبی با عنوان "قبض برق و خدمت بزرگ علی کریمی" در کانال دغدغه ایران اعلام کرد: علی کریمی وقتی فوتبال بازی می‌کرد، بازیکن محبوب میلیون‌ها ایرانی و از جمله من بود. وی دیروز خدمتی به اقتصاد ایران کرد و قبض برق منزل را منتشر و فرصتی فراهم کرد تا چند واقعیت خیلی گل درشت به چشم بیاید.

کریمی در منزل‌ در دوره یک ماهه ۴ خرداد تا ۵ تیر برابر ۶۲۸۰ کیلو وات‌ ساعت برق مصرف کرده‌ و باید ۴.۶۳ میلیون تومان هزینه برق بپردازد و البته اخطار قطع به دلیل دیرکرد در پرداخت هم دریافت کرده‌ است.

اگر سال‌ها درباره خسارات شیوه قیمت‌گذاری انرژی در ایران داد و فریاد سر داده می شد به اندازه همین قبض برق علی کریمی، بیان واقعیات امکان پذیر نبود. درخواست می‌ شود به محاسبات دقت کنید.

۱. برای تولید سه کیلو وات‌ ساعت برق یک متر مکعب گاز مصرف می‌شود پس برای تولید ۶۲۸۰ کیلو وات‌ ساعت برق مصرفی منزل علی کریمی ۲۰۹۳ متر مکعب گاز مصرف شده است.

۲. قیمت گاز صادراتی ایران به ترکیه و عراق حدود ۲۴ سنت دلار به ازای هر مترمکعب است پس ۵۰۲۳۲ سنت دلار معادل ۵۰۲ دلار پول گازی است که برای تأمین برق منزل وی صرف شده است.

۳. قیمت دلار در بازار امروز تهران ۲۴۹۰۰ تومان است، پس هزینه گاز مصرفی برای تأمین برق منزل علی کریمی ۱۲.۵ میلیون تومان شده است.

۴. وزارت نیرو هر کیلو وات‌ ساعت برق را از نیروگاه‌ها به غیر از هزینه سوخت به قیمت ۳۳۶ تومان خریداری می کند. بنابراین هزینه تولید تبدیل گاز به برق در نیروگاه هم برای ۶۲۸۰ کیلو وات‌ ساعت برق مصرفی منزل علی کریمی ۲.۱ میلیون تومان شده است.

۵. مجموع هزینه برق منزل علی کریمی برای اقتصاد ملی ایران ۱۴.۶ میلیون تومان است.

۶. شرکت توزیع برق با همه ملاحظات مربوط به تعرفه برق پرمصرف‌ها از علی کریمی خواستار پرداخت ۴.۶ از ۱۴.۶ میلیون تومان شده است. به این ترتیب وی ۹.۹ میلیون تومان بابت برق مصرفی یک ماهه منزل‌ از اقتصاد ملی ایران یارانه دریافت می‌کند.

دقت کنید که مبلغ یارانه برق منزل علی کریمی برابر با یارانه ماهانه ۴۵۳۰۰ تومانی ۲۲۰ نفر است.

هیچ سخنرانی، برنامه تلویزیونی یا پژوهش علمی نمی‌تواند به این دقت و صراحت و شفافیت عمق ناعادلانه بودن نظام قیمت‌گذاری انرژی در ایران را نشان دهد.

نظام موجود قیمت‌گذاری دستوری دولت بر انرژی، چیزی جز انتقال منابع ملی به برخوردارترین اقشار جامعه نیست. این نظام اقتصادی از اساس غیرعادلانه است. کدام کتاب عدالت حکم می‌کند یارانه ماهانه ۲۲۰ نفر به برق مصرفی یک نفر از ثروتمندترین اقشار جامعه منتقل شود؟

نتیجه‌گیری اجتماعی

۱. علی کریمی مقصر این بی‌عدالتی نیست و همانند هر شهروند دیگری طبق قوانین و رویه‌های موجود زندگی می‌کند. وی زمانی با قواعد فیفا فوتبال بازی می‌کرد و حالا با قواعد داخلی برق مصرف می‌کند. ساختار دستوری قیمت‌گذاری انرژی است که از وی می‌خواهد این مقدار بپردازد و ماهانه قریب به ۱۰ میلیون تومان یارانه برق بگیرد.

۲. این ماجرا نباید به ابزاری برای حمله به سلبریتی‌هایی چون علی کریمی تبدیل شود. آنها مثل همه شهروندان با قواعد تطبیق می‌شوند. نقد قبض برق وی، نقد ساختار اقتصادی دستوری با مداخله حداکثری بی‌کیفیت دولت در اقتصاد و پوپولیسم پنهان در پس این وضعیت به نام عدالت است.

دو نکته مهم

۱. سهم علی کریمی از رانت برق با محاسبات فوق حداکثر سالی ۱۲۰ میلیون تومان یارانه برق است. این رقم در میان رقم واقعی رانت‌هایی که ناعادلانه در اقتصاد انرژی ایران توزیع می‌شوند هیچ نیست. رقم واقعی به ده‌ها و صدها هزار میلیارد تومان در اشکال مختلف از جمله شامل هدررفت، می‌رسد.

۲. اقتصاد و سیاست عمومی سال‌ها است راه‌های اجتناب از این بی‌عدالتی و هم‌زمان رسیدگی به اقشار محروم با نظام‌های رفاهی هوشمند و هدفمند را یافته است.