سیدسجاد موسوی: صنعت سیمان بعد از یک شوک دوماهه ناشی از قطع برق با حدود ۵۰‌درصد ظرفیت تولید را آغاز کرده است و مردم امیدوارند که شاهد ارزان شدن سیمان باشند. با ‌وجود این نباید این نکته را ازنظر دور داشت که برگشت به قیمت‌های ابتدای سال تقریبا نزدیک به محال است چراکه براساس یک باور رایج در کشور ما باوجود برگشت شرایط به گذشته قیمت‌ها به عقب برنمی‌گردند.

از سوی دیگر در سه‌ماه دوم سال‌جاری صنعت سیمان ورود جدی به بورس کالا داشته و پیش‌بینی می‌شود تا انتهای شهریور بیش از ۸۰‌درصد شرکت‌های تولیدکننده سیمان وارد بورس کالا شوند. بورسی که اگرچه در ابتدای کار که عرضه‌ها محدود بود، قیمت سیمان را بسیار بالاتر از قیمت دستوری دولت تعیین می‌کرد، اما در ادامه و با حضور بیشتر شرکت‌ها و عرضه بالا، رفته‌رفته به سمت قیمت‌های معقول حرکت کرد و به نظر می‌رسد تولیدکنندگان سیمان در این بازار برخلاف گذشته که سیمان را از درب کارخانه با قیمت ۲۵هزار تومان می‌فروختند و دلالان با انواع و اقسام روش‌ها این سیمان ارزان را با قیمت موردنظر به فروش می‌رساندند، این بار شاهد کشف قیمت‌ها در بورس با حداقل ۳۰‌درصد بالاتر از قیمت باشیم. نکته حائز اهمیت اینکه همزمان با تقاضای بالایی که برای خرید سیمان در کشور ایجاد شده، طرح ساخت سالانه یک‌میلیون واحد مسکونی توسط دولت جدید می‌تواند محرک بزرگی برای تقویت صنعت سیمان باشد.

حسین چهرگانی، مدیرعامل سیمان «پیوند گلستان» به خبرنگار «دنیای‌اقتصاد» می‌گوید: چنانچه دولت طرح ساخت سالانه یک‌میلیون واحد مسکونی را اجرایی کند، بیش از هر مصالح دیگری به سیمان نیاز دارد. با توجه به اینکه بیش از ۸۰میلیون تن ظرفیت تولید سیمان در کشور فراهم است و نیاز داخلی حدود ۵۵میلیون تن برآورد می‌شود، بنابراین رشد قیمت سیمان به خاطر اجرای این طرح پیش‌بینی نمی‌شود.  وی در مورد ورود سیمان به بورس کالا تصریح می‌کند: قیمت‌گذاری دستوری طی دهه اخیر صنعت سیمان را بسیار نحیف کرده و ورود به بورس کالا یکی از بهترین اتفاقات برای این صنعت است. با ‌وجود این در ابتدای امر قیمت‌های تعیین‌شده در بورس کالا بسیار بالاتر از انتظارات بود و دلیل این اتفاق هم عرضه کم سیمان به دلیل محدودیت برق و آماده نبودن همه کارخانه‌ها برای عرضه در بورس بود که با توجه به ورود شرکت‌های سیمانی این مشکل کاهش یافت و در ادامه رفع خواهد شد. به‌طورکلی صنعت سیمان در بورس کالا تابع شرایط حاکم بر اقتصاد خواهد بود و قیمت‌ها به سمت واقعی شدن پیش می‌رود. مدیرعامل سیمان پیوند گلستان ادامه می‌دهد: انتظار ما از دولت جدید این است که راه‌حل اساسی برای تامین انرژی موردنیاز صنعت سیمان در فصل زمستان و تابستان در پیش بگیرد، تا این صنعت استمرار تولید داشته باشد. در غیر این صورت با هیچ ابزاری نمی‌توان بازار سیمان را کنترل کرد و ‌مانند ماه‌های اخیر باید شاهد سیمان پاکتی ۱۰۰هزارتومانی در بازار باشیم.

وی در مورد مشکلات حمل‌ونقل در صنعت سیمان نیز می‌گوید: واقعیت این است که صنعت حمل‌ونقل متناسب با رشد سایر صنایع در ایران توسعه ‌نیافته است و لازم است به‌طورکلی دولت تصمیم درستی برای رفع مشکل اتخاذ کند. به‌طور خاص در خصوص صنعت سیمان و مشکل حمل‌ونقل باید شرایط به‌گونه‌ای پیش برود که شرکت‌های سیمانی، تولیدشان را در شهرهای نزدیک عرضه کنند و با طی مسافت چند صد کیلومتری وارد حریم سایر کارخانه‌ها نشوند؛ از طرفی تلاش شود کارخانه‌های سیمان به شبکه ریلی متصل شوند.

چهرگانی به مشکلات صادرات سیمان اشاره می‌کند و می‌افزاید: در شرایط تحریم قطعا مشکلاتی در مسیر صادرات وجود دارد، اما برخی مشکلات قابل‌رفع هستند. به‌طور نمونه تاخیر در ارسال کالاها در بنادر  یکی از عمده‌ترین موانع به شمار می‌رود.

وی با اشاره به اینکه مخالف کنترل تعزیراتی بازار سیمان هستم، تصریح می‌کند: اخیرا افرادی از عرضه سیمان در بورس ابراز ناراحتی می‌کنند، در حالی که بورس کالا منطقی‌ترین روش رساندن کالا به دست مصرف‌کننده و توزیع است. بدیهی است برخی افرادی که از این ساز و کار بدون فساد توزیع سیمان منافعشان به خطر می‌افتد، با هیاهو به دنبال زیر سوال بردن آن باشند. اینکه سازمانی افت کیفیت بتن را مرتبط با عرضه سیمان در بورس بداند، بیشتر شبیه طنز است. بنابراین باید اشکالات و موانع اجرایی عرضه در بورس را رفع کرد و با عرضه گسترده، فضای مناسبی ایجاد کرد که با کاهش محدودیت برق کارخانه‌ها این مهم محقق خواهد شد.

چهرگانی ادامه می‌دهد: کارخانه‌هایی که در بورس کالا حضور ندارند کماکان با قیمت حدود هر کیسه ۲۶هزار تومان سیمان‌شان را از درب کارخانه می‌فروشند و از طرفی قیمت سیمان در بورس کالا تفاوت فاحشی با قیمت‌های دستوری ندارد و کمی ‌بالاتر از ۳۰هزار تومان تعیین‌ شده است. برخی سرنوشت قیمت سیمان را با فولاد مقایسه می‌کنند، در حالی که برخلاف فولاد، در بازار داخلی با مازاد عرضه سیمان مواجه هستیم و از طرفی به دلیل حجیم بودن سیمان و هزینه بالای جابه‌جایی نسبت به ارزش این کالا، در بخش صادرات نمی‌توان مانند فولاد عمل کرد. بنابراین نمی‌توان سیمان را با فولاد مقایسه کرد. مزیت دیگر بورس کالا این است که به طور نمونه برخلاف گذشته که برای گران شدن قیمت کیسه خالی مورد نیاز شرکت‌های سیمانی باید چند ماه دنبال افزایش نرخ می‌رفتیم، در بورس کالا این افزایش قیمت مواد اولیه به طور منطقی در قیمت‌ها تاثیر می‌گذارد.

وی می‌افزاید: مشکل امروز صنعت سیمان قطع برق است و قطعا در صورتی که انرژی مورد نیاز کارخانه‌ها تامین شود، می‌توان امیدوار بود که ظرف یک ماه قیمت سیمان در بازار به کمتر از  ۴۰هزار تومان برسد.

این تولیدکننده با اشاره به آسیب کارخانه‌ها از قطع برق ادامه می‌دهد: انتظار ما از دولت این است که برای حل مشکل تامین برق، دنبال دم دستی‌ترین کار یعنی تعطیلی تولیدکنندگان سیمان نباشد، چراکه آسیب این کار علاوه بر بخش تولید متوجه عامه مردم می‌شود و مشاغل بسیاری را تحت تاثیر قرار می‌دهد. متاسفانه دولت بدترین راه ممکن را پیش گرفت در حالی که با همفکری تولیدکنندگان قطعا راه‌های بهتری قابلیت اجرا داشت. جالب اینکه در یکی از جلسات با مسوولان گاز که از مشکل قطع سوخت گاز در زمستان گلایه کردیم، در یک اظهارنظر عجیب عنوان کردند که در تابستان کلینکر تولید کنید و در زمستان آسیاب کنید! البته احتمالا مسوولان برق هم بالعکس این نسخه را برای تولیدکنندگان سیمان تجویز کنند و این نشان از بی‌اطلاعی مسوولان از فرآیند تولید و مشکلات صنعت سیمان دارد.