مرکز پژوهش های اتاق ایران ، تحلیلی از آینده روابط اقتصادی ایران و چین درصورت احیای برجام و با تکیه چهار مولفه انرژی، تجارت و سرمایه‌‌گذاری، کمربند و راه و همکاری راهبردی ارایه کرد.

 

به گزارش پایگاه خبری بورس پرس، مرکز پژوهش های اتاق ایران با بررسی جایگاه چین در اقتصاد سیاسی ایران و چگونگی گسترش و چشم‌‌انداز روابط اقتصادی و سیاسی اعلام کرد: وضعیت تحریم‌ها در چشم‌انداز روابط آینده ایران و چین نقش اساسی دارد. در صورت احیای توافق هسته‌ای، چین به‌عنوان شریک اول تجاری، اقتصادی و فناورانه ایران یکی از برندگان کلیدی خواهد بود. اما در صورت رسیدن مذاکرات به‌بن‌‌بست و شکاف میان انتظارات مذاکراتی طرفین برجام، شرایط برای تشدید تحریم‌ها فراهم‌شده و چین احتمالا استراتژی تعامل گزینشی با اقتصاد ایران را ادامه خواهد داد و می‌‌‌کوشد در متن تنش فزاینده میان ایران و غرب قرار نگیرد.

براساس این گزارش در حالت دیگر، چنانچه طرفین برجام به‌توافقی جدید دست پیدا کنند، چین احتمالا با آن موافقت یا مخالفت جدی نخواهد کرد و همچون گذشته می‌‌کوشد در هماهنگی با روسیه عمل کند و در حوزه دیپلماسی اقتصادی نیز به‌ راهبرد تعامل گزینشی ادامه خواهد داد.

روابط میان ایران و چین متاثر از چهار مولفه انرژی، تجارت و سرمایه‌‌گذاری، ابتکار کمربند و راه و همکاری راهبردی است. براین اساس نفت، اولین و کلیدی‌ ترین عنصر روابط است. اگرچه تحت‌تاثیر تحریم‌‌‌های آمریکا، جایگاه ایران از تامین‌کننده اصلی به‌تامین‌کننده فرعی نفت چین تبدیل شده و کشور‌های عراق و روسیه سهم ایران را در بازار انرژی این کشور تصاحب کردند اما چین همچنان یکی از مقاصد صادراتی نفت ایران است.

دومین متغیر، تجارت و سرمایه‌‌گذاری است. ایران بر‌خلاف تصورات رایج در توسعه روابط تجاری و سرمایه‌گذاری با چین از همسایگان عقب‌ مانده و بازاری متوسط برای صادرات چین محسوب می‌‌شود.

متغیر سوم، ابتکار کمربند و راه است که در یک دهه اخیر و احتمالا تا آینده قابل‌ پیش‌بینی در کانون دیپلماسی اقتصادی چین قرار داشته و این کشور می‌‌کوشد در این قالب، همکاری اقتصادی با بسیاری از کشورها را گسترش دهد.اگرچه نقش ایران در این طرح به‌عنوان قلب راه‌ابریشم در واقعیت چندان تحقق نیافت.

چهارمین متغیر، همکاری راهبردی است. ایران و چین به‌دلیل مشکلات بنیادینی که با آمریکا دارند، همکاری راهبردی دارند‌ اما در عمل مشخص شده  هم‌ پوشی منافع سیاسی دولت‌ها با چین، ضامن سرمایه‌گذاری چین در این کشورها یا شکل‌گیری روابط اقتصادی گسترده نیست.

در مورد ایران اگرچه چین به‌خرید نفت و کوشش برای کاستن از فشار تحریم‌ها ادامه داده اما با خروج آمریکا از برجام، سرمایه‌گذاری در ایران را به‌ پایان رساند.