مدیر‌عامل صنایع الکتریکی ناسیونال ،تحلیلی کوتاه از نقاط قوت و ضعف، فرصت‌ها و تهدیدهای پیش‌ رو برای حضور این صنعت در بازار سرمایه ارائه کرد.

 

به گزارش پایگاه خبری بورس پرس، عباس ابهری با انتشار مطلبی با عنوان " چالش‌های ورود صنعت لوازم‌خانگی به بورس" در دنیای اقتصاد اعلام کرد: صنایع لوازم خانگی با توجه به گستره تنوع و دامنه شمول آنها همواره از گروه محصولاتی هستند که در سبد اصلی زندگی هر فرد یا خانواده‌ای به عنوان نیازهای اولیه شناخته می‌شود.

در حقیقت به ازای هر زندگی جدیدی که آغاز می‌شود یا متاسفانه هر زندگی که به هر دلیل حتی به جدایی منجر می‌شود یا واحد مسکونی جدیدی که احداث می‌‌شود یا مصادیق دیگر، نیازمند استفاده از دامنه گسترده لوازم خانگی خواهد بود. با توجه به رشد روزافزون زندگی ماشینی و کم شدن فرصت حضور در کانون خانواده و استفاده حداکثری از زمان در راستای راحتی بیشتر، همواره تقاضای استفاده از لوازم خانگی جدید و روزآمد که مناسب این سبک زندگی باشد وجود دارد.

با مشاهده نمودار جمعیتی ایران و الزام تقویت جامعه سنی جوان برای جلوگیری از مخاطرات لاغر شدن میانه هرم سنی در سال‌های آتی، تمهیدات حاکمیت در سرعت دادن به اصلاح نمودار رشد جمعیت با اعطای مشوق‌های مصوب و در جریان تصویب و اجرا، افزایش تقاضا برحسب فزونی جمعیت در آینده مشهود است.

نکته دیگر اینکه فناوری ساخت لوازم خانگی نه مانند برخی صنایع خاص "های تک" و نه بسیار پیش پا افتاده است ولی خوشبختانه این فناوری آسان در ایران و در برخی بخش‌های حال حاضر این صنعت بیش از ۶ دهه تجربه و سابقه مفید و ارزنده دارد. از طرفی با نگرش به رشته‌های مهندسی دانشگاه و حضور اساتید با‌تجربه، پرورش نیروی کارشناسی متخصص در زمینه ساخت، تولید و توسعه در تمامی‌ بخش‌های فرعی صنعت لوازم خانگی بصورت بالقوه وجود دارد.

در کنار این موارد باید به مواد اولیه مورد نیاز صنایع لوازم خانگی در گروه محصولات پتروشیمی ‌و فلزات، توسط شرکت‌ها و کارخانه‌های معتبر داخلی اشاره کرد هر چند نحوه عرضه و تنظیم بازار یا ظرفیت نیاز بازار داخل با میزان تولیدات ممکن است نا‌متوازن باشد. نقطه قوت آخر اینکه فضای مناسب و بدون رقیب برندهای خارجی به واسطه شرایط ایجاد شده از بابت تحریم‌ها و قوانین جاری در حمایت از این صنعت، فرصتی طلایی برای تجمیع توانمندی‌های موجود و پرهیز از موازی کاری و ایجاد کنسرسیوم‌های تخصصی و تولید در راستای ایجاد ابر شرکت‌های تولیدی بزرگ لوازم خانگی همچنان وجود دارد. این موضوع باعث تولید اقتصادی و بسترسازی کیفی جهت صادرات‌ محور شدن این صنعت است.

نقاط ضعف

شرکت‌های تولیدکننده لوازم خانگی موجود، غالبا بصورت خانوادگی تاسیس شده‌اند و در حال مدیریت هستند. از این رو قبول و ورود سهامدار جدید در یک سیستم خانوادگی ناخواسته با چالش‌های خاص روبرو بوده و نظامات اداره یک سازمان در سیستم‌های مدیریت نوین بعضا با سیستم‌های پدرخوانده‌ای کنونی بسیار متفاوت است.

ارزش اصلی کارخانه‌های موجود، مربوط به افزایش چشمگیر ارزش زمین کارخانه و مستحدثات و تاحدودی ماشین‌آلاتی است که دارای ارزشی چند صد برابری ارزش دفتری آنها‌ است و بصورت یک ثروت پنهان هستند. با یک تجدید ارزیابی و کارشناسی، ارزش واقعی این مجموعه‌ها قابل تشخیص است. این درحالی است که شاید محصول تولیدی آن کارخانه به لحاظ ارزشی نسبت به سرمایه‌های نام برده شده، دارای برتری اقتصادی نباشد.

با توجه به ارزش واقعی اموال منقول و غیر منقول و متورم بودن این بخش از ارزش یک شرکت در قبال درآمد و گردش مالی آن شرکت و نبود تناسب بین این دو بخش، تقاضای خرید سهام این کارخانه‌ها برای سرمایه‌گذاری با چشم‌انداز بالا رفتن ارزش سهام در اثر برنامه توسعه و تولیدات محدود می‌شوند.

نکته مهم اینکه بر اساس ترفندهای تقسیم سهام در نظامات شرکت‌های خانوادگی و ‌بین شرکت‌های وابسته در هنگام ورود به بورس، عملا امکان مشارکت در سیستم مدیریتی بسته است. بنابراین بلوک‌های ۵ یا ۱۰ درصدی که می‌توانند تامین مالی را تسهیل و مدیریت را تعالی بخشند از خرید باز می‌مانند.

در این سال‌ها و بر اساس نرخ بالای تورم سالانه، امکان تقسیم سود بصورت برنامه‌ریزی شده ممکن نبوده و سهامداران ضمن افزایش سرمایه همواره باید جهت تامین سرمایه در گردش، نقدینگی به سیستم تزریق کنند. بنابراین آن عده معدود سهامدار جدید نیز به لحاظ این شرایط و استفاده از بالا رفتن ارزش سهام مجبور به فروش آن می‌شوند چون سود مناسبی قابل تقسیم نیست.

مسئله دیگر اینکه برخلاف صنعت خودرو که ساخت قالب‌های صنعتی در این بخش در داخل تا حدودی رشد داشته در صنعت لوازم خانگی و متاثر از استاندارد های ابعادی و حساسیت موجود در این صنعت و توجهات مصرف‌کننده به ظاهر بیرونی محصول، صنعت لوازم خانگی را همچنان به استفاده از سازندگان قالب خارجی وابسته نگه داشته که البته این مسئله از خیلی جهات اقتصادی است.

در این میان نبود نمایشگاه‌های بین‌المللی واقعی که با حضور تولیدکنندگان داخلی و خارجی بصورت مشترک برگزار شود، مانع از آشنایی و عرضه محصولات و فناوری و تبادلات فنی- مهندسی بین خودرو سازان، قطعه‌ سازان و قالب‌ سازان داخلی با صنایع بزرگ خارجی و نهایتا محکی واقعی برای این بخش از صنعت شده است.

به‌رغم پرورش نیروی مهندس در دانشگاه‌ها، فارغ از اینکه این علم آموزش داده شده تا چه حد در خدمت صنعت می‌تواند باشد، نبود تکنیسین‌های فنی و عدم توجه به این بخش از نیاز صنعت به عنوان حلقه‌های واسط و فنی در لایه‌های آموزشی، نیاز به این گروه شغلی بین کارگران ساده و مهندسان طراح فنی از چالش‌های مهم صنعت لوازم‌خانگی بشمار می‌رود.

نکته دیگر اینکه از آنجا که شرکت های تولید لوازم خانگی در دنیا با استفاده از پلتفرم‌های مشترک در تیراژ چند میلیونی فعال هستند، طراحی و تولید محصول جدید و بومی‌سازی قطعات اصلی مانند موتور و کمپرسور و... تا زمانی که تجمیع تولیدات یا ایجاد پلتفرم مشترک بین بازیگران اصلی این صنعت انجام نشود، چالش و وابستگی این صنعت به دیگر نسخه‌های پیچیده شده قبلی خواهد بود.

فرصت‌ها

وضعیت ژئوپلیتیک ایران در منطقه و وضعیت کشورهای همسایه و شاهراه‌ های ارتباطی که ایران در آن قراردارد، ظرفیت بسیار قابل توجهی است که در حوزه صادرات برای این صنعت می‌توان برشمرد. با توجه به شرایط پساکرونا، افزایش قیمت مواد اولیه و هزینه‌های قابل توجه انرژی در تولید، حمل و نقل و... این ظرفیت ها از اهمیت ویژه‌تری برخوردار شده‌اند.

با توجه به افزایش هزینه‌های حمل از شرق دور به شمال و مرکز آفریقا، آسیای میانه و اروپای شرقی که به واسطه موقعیت جغرافیایی ایران و رشد این صنعت می‌توان از این مزیت جغرافیای اقتصادی حداکثر بهره‌برداری را داشت در صورت مدیریت قیمت مواد اولیه تولید داخل، تعریف تعرفه معقول حقوق و عوارض گمرکی برای دیگر مواد وارداتی مورد استفاده در این صنعت، قیمت تمام شده محصول نهایی در این صنعت در قیاس با نمونه‌های مشابه خارجی رقابت‌پذیرتر خواهد شد.

پایین بودن هزینه‌های کارگری در قیاس با قیمت تمام شده محصول نهایی و مقایسه آن با سهم هزینه نیروی انسانی در قیمت تمام شده در کشورهای خارجی، هزینه انرژی مصرفی کمتر در تولید به نسبت دیگر کشورهای تولیدکننده لوازم‌خانگی در استانداردهای کشورهای مطرح تولیدکننده این صنعت، رقابت‌ پذیری تولید محصولات لوازم‌خانگی را تضمین می‌کند.