تحلیلگر بازار سرمایه با اشاره به اثر بحران کمبود گاز بر پتروشیمی ها و آغاز افت تولید پارس جنوبی گفت: با کاهش تخصیص خوراک، ظرفیت خالی ۴۳ میلیون تنی این صنعت سال به سال بیشتر می شود.

به گزارش پایگاه خبری بورس پرس، حافظ عزیزی با انتشار مطلبی با عنوان "بحران بزرگ در کمین پتروشیمی ایران" در فضای مجازی اعلام کرد: در یک دهه گذشته که درآمد ایران از فروش نفت تحت فشار تحریم‌ها به شدت کاهش یافته بود، صنعت پتروشیمی با تزریق ارز به کمک اقتصاد آمد. اما حالا تهدیدهایی در کمین این بازوی اقتصاد تحریم‌ زده نشسته است. به طوری که ممکن است ظرف چند سال آینده نتواند حتی نیاز داخل را تامین کند چه برسد به اینکه درآمدی هم به همراه داشته باشد.

فعالیت پتروشیمی از سال ۴۲ با بهره برداری از بخش تولید کود شیمیایی پتروشیمی شیراز آغاز شد. تعداد پتروشیمی های فعال کنونی به ۶۸ شرکت با ظرفیت اسمی ۹۰ میلیون تن در سال می‌رسد. سال گذشته صادرکنندگان محصولات پتروشیمی بیش از ۱۲ میلیارد دلار در سامانه نیما ارز تزریق کردند که این رقم معادل ۶۰ درصد درآمد ایران از فروش نفت بود.

البته برنامه‌ها برای ادامه توسعه این صنعت ادامه دارد و ۶۹ طرح پتروشیمی دیگر در دست احداث است که به ادعای مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی، ظرفیت اسمی تولید صنعت را ظرف ۱۰ سال آینده به ۲۰۰ میلیون تن در سال یعنی بیش از دو برابر مقدار کنونی خواهند رساند.

با این حال یک بحران بزرگ پیش روی توسعه صنعت پتروشیمی قرار دارد که نه تنها می‌تواند ترمز رشد آن را بکشد بلکه ممکن است این شرکت ها را از تولید هم باز دارد و این سد بزرگ چیزی نیست جز کمبود گاز که اخیرا از مقامات دولتی و نمایندگان مجلس گرفته تا کارشناسان در خصوص آن هشدار داده‌اند و علاوه بر صنعت پتروشیمی همه صنایع را تهدید می‌کند.

صنعت در ایران گاز محور توسعه یافته و حدود ۸۰ درصد از انرژی مورد نیاز این بخش از گاز تامین می‌شود. به تبع آن صنعت پتروشیمی هم به شدت وابسته به گاز است و بطور متوسط روزانه بیش از ۸۰ میلیون مترمکعب گاز به شکل سوخت و خوراک در پتروشیمی‌ها صرف می‌شود که سهم بیش از ۱۳ درصدی از گاز مصرفی دارد.

اما ایران با وجود اینکه سومین تولیدکننده بزرگ و دومین دارنده ذخایر گازی جهان است به شدت با کمبود مواجه است. از این رو زمستان‌ها که مصرف بخش خانگی افزایش می‌یابد، گاز رسانی به صنایع از جمله پتروشیمی ها کم می‌شود. همین کمبود گاز یا همان خوراک موجب شده حدود نیمی از ظرفیت ۹۰ میلیون تنی این صنعت خالی بماند و سالانه تنها ۴۷ میلیون تن به پتروشیمی ها خوراک برسد. مشکل اصلی گاز عدم مدیریت صحیح در سمت مصرف است. به طوری که گاز علاوه بر صنعت، تامین کننده اصلی انرژی در بخش خانگی و نیروگاه‌ها هم است و این دو بخش در مجموع بیش از ۵۳ درصد گاز تولیدی را مصرف می‌کنند.

اما آنچه که نگرانی‌ها را افزایش داده این است که در شرایط تداوم رشد مصرف گاز در سمت تولید نه تنها نمی‌توان انتظار رشد چندانی بخصوص در شرایط تحریم داشت بلکه افت تولید از بزرگترین میدان گازی یعنی پارس جنوبی آغاز شده است. به طوری که سالانه به اندازه یک بخش از تولید این میدان کاسته خواهد شد.

از این رو درصورتی که چاره‌ای برای کنترل مصرف گاز کنترل و حفظ سطح تولید حداقل اندیشیده نشود به زودی کشور با بحران بزرگ گازی مواجه خواهد شد. بحرانی که اول از همه گریبان صنعت و پتروشیمی ها را خواهد گرفت. ممکن است که شرکت های در دست احداث به بهره‌برداری نرسند و تخصیص خوراک به پتروشیمی های کنونی هم کاهش یافته و ظرفیت خالی در صنعت سال به سال بیشتر شود.