گزارش گروه اقتصاد کلان و انرژی، تاکنون بیش از ۸۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در صنعت پتروشیمی ایران انجام شده که در نتیجه آن ۶ مجتمع فعال در سال ۱۳۵۷ به ۶۸ مجتمع در پایان سال ۱۴۰۰ رسیده است. ۲۱ مجتمع تولیدی و دو واحد یوتیلیتی در قطب عسلویه، ۲۰ مجتمع تولیدی و یک واحد یوتیلیتی در هاب ماهشهر و ۲۴ مجتمع تولیدی پتروشیمی در سایر مناطق کشور فعال هستند.

همچنین ظرفیت اسمی صنعت پتروشیمی ایران از سالانه ۳ میلیون تن در سال ۱۳۵۷ در پایان سال ۱۴۰۰ به ۹۰.۲ میلیون تن در سال رسیده است و این رقم براساس برنامه‌ریزی‌های صورت‌گرفته برای توسعه متوازن صنعت پتروشیمی به حدود ۲۰۰ میلیون تن در سال ۱۴۱۱ می‌رسد.

تولید صنعت پتروشیمی از ۱.۶ میلیون تن در سال ۱۳۵۷ به ۶۵.۳ میلیون تن در سال ۱۴۰۰ رسیده است که از این مقدار ۳۵.۷ میلیون محصول نهایی قابل فروش در سال ۱۴۰۰ تولید شد، در حالی که مقدار فروش کل محصولات پتروشیمی در سال ۱۳۵۷، ۱.۵۲ میلیون تن بوده است.

علاوه بر این مقدار صادرات محصولات پتروشیمی از ۰.۶ میلیون تن به ارزش ۰.۰۵ میلیارد دلار در سال ۱۳۵۷ به ۲۵.۵ میلیون تن به ارزش حدود ۱۵ میلیارد دلار در سال ۱۴۰۰ رسیده است و ۰.۵۷ میلیون تن محصول پتروشیمی به ارزش ۱۱ میلیارد ریال در سال ۱۳۵۷ در بازار داخلی به فروش رفت که این مقدار در سال ۱۴۰۰ به ۱۰.۲ میلیون تن به ارزش ۸ میلیارد دلار رسیده است.

آنطور که مرتضی شاهمیرزایی مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی اعلام کرده، میانگین قیمت محصولات پتروشیمی باید به حداقل ۴۵۰۰ تا ۵ هزار دلار به ازای هر تن برسد. هدف ما تکمیل زنجیره ارزش است. همه فعالان این صنعت باید همه توانمندیشان را به میدان بیاورند تا حلقه‌های مفقوده جورچین صنعت پتروشیمی را تکمیل کنیم. همه باید در این زمینه همت کنند تا ایران با وجود دارا بودن ذخایر غنی نفت و گاز، به جایگاه واقعی و شایسته خود در صنایع پتروشیمی جهان دست یابد.

مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی با تأکید بر اینکه تا ۶ سال آینده باید در حوزه کالا و تجهیزات صنعت پتروشیمی خودکفا شویم، گفت: زمان زیادی نداریم؛ کشورهای همسایه ما یکی پس از دیگری برای عقب‌ماندگی‌های خود برنامه‌ریزی می‌کنند، بنابراین ما هم باید سریع در مسیر خودکفایی در صنعت پتروشیمی اقدام کنیم تا پس از خودکفایی بتوانیم در کشورهای دیگر مجتمع‌های فراسرزمینی را احداث کنیم. امروز همه باید هم‌پیمان شویم؛ رشد تقاضا برای انرژی‌های فسیلی رو به کاهش است در صورتی‌ که تقاضا برای محصولات پتروشیمی سالانه حدود ۴.۵ تا ۵ درصد رشد وجود دارد.

در حال حاضر ۷۰ مجتمع پتروشیمی فعال در کشور وجود دارد که۱۰۳ طرح کوچک و بزرگ آماده است که بخشی از آنها در برنامه هفتم توسعه و بخشی در برنامه هشتم توسعه قرار دارد که میانگین پیشرفت طرح‌های برنامه هفتم توسعه ۳۱ درصد بوده، ۲۱ طرح هم تعریف شده است که اجرای این طرح‌ها ما را از واردات محصولات پتروشیمی بی‌نیاز می‌کند طبق اعلام مسوولان در افق ۱۰ سال آینده ظرفیت تولید صنعت پتروشیمی به ۲۰۰ میلیون تن می رسد که سالانه ۱۸۰ میلیارد دلار آورده ارزش برای کشور خواهد داشت،