ساعت 24 - فعالان اقتصادی ـــــ چه در صنعت و چه در خدمات ـــــ سرمایه‌گذاری‌های خود را متوقف کرده‌اند، نیروهای انسانی را تعدیل می‌کنند و در حال انقباض‌اند. تقاضای جدید شکل نمی‌گیرد، استخدام متوقف شده، و حتی فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌های ممتاز نیز در جستجوی کار ناکام می‌مانند.
مردم نیز، با مشاهده‌ی ابهام سیاسی و تهدید جنگ، در تصمیم‌گیری برای خرید، سفر، یا سرمایه‌گذاری شخصی مردد هستند.

این وضعیت تنها در ایران بی‌سابقه نیست. در دوره‌ی پس از حمله‌ی روسیه به اوکراین، برخی مناطق شرق اروپا در وضعیت مشابهی از تعلیق قرار گرفتند؛ سرمایه‌گذاران خارجی عقب‌نشینی کردند، کسب‌وکارها در حالت انتظار فرو رفتند، و نیروی کار جوان مهاجرت را بر تصمیم به ماندن ترجیح داد. حتی در هنگ‌کنگ پس از ناآرامی‌های ۲۰۱۹، پدیده‌ی «انتظارِ فرساینده» بر بازارها حاکم شد.

تعلیق، اگر به‌سرعت مدیریت نشود، به رکود ساختاری می‌انجامد. دوستان‌هاما باید نظر بدهند که خروج از این شرایط چگونه ممکن است، و برای وقوع چه شرایطی باید رخ دهد. می‌دانیم که برای خروج باید شفاف‌سازی شود و سناریوهای آینده تبین شود. آیا دولت فعلی می‌تواند با صداقت، بدترین و بهترین سناریوها را برای ماه‌های پیش‌رو ترسیم کند؟ بازار، بیش از هر چیز، به «اطمینان از مسیر» نیاز دارد، حتی اگر آن مسیر دشوار باشد. آیا دولت توان آن را دارد که با مدیریت فعال و نه انتظار منفعلانه، کشور را از این وضعیت تعلیقی عبور دهد؟

حسین عبده تبریزی - هاما