هفته گذشته بورس در حالی با رشد 2درصدی شاخص کل مواجه بود که خریداران حقیقی حضور فعال‌تری نسبت به حقوقی‌ها داشتند که منجر به تغییر مالکیت 705 میلیارد ریالی (معادل 4/5 درصد ارزش کل معاملات) از سوی سهامداران حقوقی به حقیقی (از شنبه تا سه‌شنبه) شد. این حجم بالای تغییر مالکیت نشان از افزایش اقبال سهامداران حقیقی به بورس دارد. البته عرضه 8/1 درصدی «تاپیکو» که به طور کامل توسط سهامداران حقوقی انجام شد می‌تواند یکی دیگر از عوامل کاهش حضور سهامداران حقوقی در نقش خریدار دیگر سهام باشد.

به هر حال دنبال کردن نحوه عملکرد سهامداران حقوقی یکی از معیارهایی است که سایر سهامداران را در انجام معاملات خود یاری می‌کند. از سوی دیگر، انتظار بازار در خصوص نتیجه مذاکرات هسته‌ای عاملی است که بسیاری از تحلیل‌ها را با اما و اگر مواجه ساخته است و شاید عاملی برای حضور نسبتا کمرنگ سهامداران حقوقی در معاملات باشد، در حالی که سهامداران حقیقی با توجه به گمانه‌زنی‌ها با هیجان بیشتری معامله کردند.
در این مطلب، نحوه تغییرات مالکیت سهامداران حقوقی به حقیقی در هفته پیشین در 12 نماد با بیشترین حجم معاملات طی هفته و ماه گذشته مورد بررسی قرار گرفته است. بر این اساس، 10 نماد اول از منظر بیشترین حجم معاملات در هفته گذشته به ترتیب عبارتند از: بانک صادرات ایران «وبصادر»، سرمایه‌گذاری نفت و گاز تامین «تاپیکو»، پالایش نفت بندرعباس «شبندر»، سرمایه‌گذاری صنعت نفت «ونفت»، بانک انصار «وانصار»، بانک پاسارگاد «وپاسار»، سرمایه‌گذاری صنایع پتروشیمی «وپترو»، ایران خودرو «خودرو»، بانک ملت «وبملت» و صنایع پتروشیمی خلیج فارس «فارس». همچنین، در میان پرمعامله‌ترین نمادهای روزهای اخیر، دو نماد پالایش نفت اصفهان «شپنا» و لیزینگ صنعت و معدن «ولصنم» مورد بررسی قرار گرفته‌اند. برای درک بهتر این تغییرات مالکیت، نمودارهایی رسم شده است که در طول متن با ارائه مثال‌های عددی توضیح داده خواهند شد.
در نماد «وبصادر» طی هفته گذشته تغییر مالکیت 38 میلیارد ریالی (2/10 درصد ارزش کل معاملات) از سوی سهامداران حقوقی به حقیقی روی داد. همانطور که در نمودار مشاهده می‌شود، در روز شنبه تغییر مالکیت به ارزش حدود 5/15 میلیارد ریال از سهامداران حقوقی به حقیقی انجام شده است که نسبت به ارزش کل معاملات آن روز، یعنی حدود 143 میلیارد ریال، سهم 11 درصدي را نشان می‌دهد. به عبارت دیگر سهام با ارزشی معادل 5/15 میلیارد ریال توسط حقوقی‌ها فروخته و به وسیله حقیقی‌ها خریداری شده که 11درصد کل معاملات را شامل می‌شود. بنابراین در نمودار، میزان تغییر مالکیت با رنگ سبز و در بالای منحنی قرار گرفته است. به طور مشابه، اگر روز چهارشنبه را در نظر بگیریم، حدود 5 درصد از کل ارزش معاملات باعث تغییر مالکیت سهام از سوی سهامداران حقیقی به حقوقی‌ها شده است. به طور کلی روند این هفته نشان از حضور قابل توجه سهامداران حقوقی در نقش فروشنده این سهم
دارد.
در نماد «تاپیکو» طی معاملات هفته گذشته، تغییر مالکیت 179 میلیارد ریالی (معادل 4/16 درصد ارزش کل معاملات) از سوی سهامداران حقوقی به حقیقی روی داده است. بررسی روند این نماد نشان می‌دهد در ابتدای هفته سهامداران حقوقی عرضه‌های سنگینی داشته‌اند اما در روزهای پایانی هفته روند خود را تغییر داده و در صف خرید قرار گرفته‌اند.
«شبندر» به عنوان سومین نماد پرمعامله هفته گذشته، تغییر مالکیت 3/1 میلیارد ریالی (معادل 2/0 درصد ارزش کل معاملات) از سوی سهامداران حقوقی به حقیقی انجام شد. بنابراین، مشاهده می‌شود تغییر مالکیت چندانی در این نماد ایجاد نشده است. به طور کلی بررسی معاملات این نماد نشان از حضور بسیار فعال‌تر سهامداران حقیقی نسبت به حقوقی‌ها دارد.
در نماد «ونفت» نیز تغییر مالکیت 6/73 میلیارد ریالی (معادل 4/16درصد ارزش کل معاملات) از سوی سهامداران حقوقی به حقیقی انجام شده است. سبز بودن منحنی در تمامی روزهای هفته گذشته نشان می‌دهد سهامداران حقوقی در نقش فروشنده حضور پررنگ‌تری داشته‌اند. بر این اساس، می‌توان به فروش 3/8 میلیون سهم «ونفت» توسط شرکت سرمایه‌گذاری صندوق بازنشستگی نفت طی هفته گذشته اشاره کرد.
از سوی دیگر نماد «وانصار» در هفته گذشته، تغییر مالکیت 7/17 میلیارد ریالی (معادل 4/16 درصد ارزش کل معاملات) از سوی حقیقی‌ها به حقوقی‌ها را شاهد بوده است. به این ترتیب، مشاهده می‌شود در تمامی روزهای هفته این نماد حضور سهامداران حقوقی در نقش خریدار کاملا پررنگ‌تر بوده و نمودار را یکدست قرمز کرده است.
این در شرایطی است که در نماد «وپاسار»، تغییر مالکیت 3/55 میلیارد ریالی (معادل 5/10 درصد ارزش کل معاملات) از سوی سهامداران حقوقی به حقیقی انجام شده است. بررسی معاملات این نماد نشان می‌دهد در ابتدای هفته که نماد منفی بود سهامداران حقوقی در نقش خریدار حضور بسیار فعالی داشتند و به محض مثبت شدن نماد از روز دوشنبه، سهامداران حقوقی نیز در صف فروش حضور بیشتری پیدا کرده‌اند. در میان معاملات هفته گذشته، 475 هزار سهم «وپاسار» توسط شرکت سرمایه‌گذاری سامان مجد خریداری شده است.
از طرف دیگر، در نماد «وپترو» تغییر مالکیت 4/1 میلیارد ریالی (معادل 6/0 درصد ارزش کل معاملات) از سوی سهامداران حقیقی به حقوقی انجام شد. همانطور که در نمودار نیز مشاهده می‌شود، این نماد چندان با تغییر مالکیت مواجه نبوده و عمده معاملات توسط سهامداران حقیقی انجام شده است.
در این شرایط «خودرو»، تغییر مالکیت 8/2 میلیارد ریالی (معادل 9/0 درصد ارزش کل معاملات) را از سوی حقیقی‌ها به حقوقی‌ها شاهد بوده است. خریدهای قابل توجه حقوقی‌ها در روز یکشنبه در مجموع هفته باعث این تغییر مالکیت شده است.
از سوی دیگر، «وبملت» تغییر مالکیت 2/8 میلیارد ریالی (معادل 1/3 درصد ارزش کل معاملات) از سوی حقوقی‌ها به حقیقی‌ها را شاهد بوده است. این روند تغییر مالکیت که در ابتدای هفته از سوی حقیقی‌ها به حقوقی‌ها بوده، از روز دوشنبه تغییر کرده و مثبت شدن نماد، حقوقی‌ها را به صف فروش کشانده است. همچنین، فروش 1/7 میلیون سهم «وبملت» توسط شرکت پخش سراسری ایران صورت پذیرفت.
«فارس» به عنوان دهمین نماد پرمعامله در هفته گذشته، تغییر مالکیت 9/22 میلیارد ریالی (معادل 9/3 درصد ارزش کل معاملات) از سوی حقوقی‌ها به حقیقی‌ها را شاهد بوده است. در ابتدای هفته حقوقی‌ها در نقش فروشنده سهام این نماد ظاهر شده بودند و در پایان هفته، این روند تغییر کرده، اما نتوانسته در مجموع تغییر مالکیت به سمت سهامداران حقیقی را جبران کند.
از سوی دیگر، «شپنا» طی هفته معاملاتی قبل، تغییر مالکیت 3/14 میلیارد ریالی (معادل 4 درصد ارزش کل معاملات) را از سوی سهامداران حقیقی به حقوقی تجربه کرده است. همانطور که مشاهده می‌شود حضور حقوقی‌ها روند چندان مشخصی ندارد اما در مجموع حقوقی‌ها خریداران قدرتمندتری نسبت به حقیقی‌ها طی هفته سپری شده بوده‌اند.
در نهایت، نماد «ولصنم» هفته گذشته شاهد حضور پررنگ حقوقی‌ها در نقش خریدار بود، به طوری که در این نماد تغییر مالکیت 4/31 میلیارد ریالی (معادل 6/19 درصد ارزش کل معاملات) از سوی سهامداران حقیقی‌ به حقوقی انجام شده است. در این میان، خرید سهام توسط حقوقی‌ها در روز چهارشنبه بسیار پررنگ و قابل توجه است.