در تمام کشورهای پیشرفته دنیا، بورس های کالایی به عنوان یک بازار معتبر بین المللی و شناخته شده برای تمامی فعالان اقتصادی و تجاری در سطح جهان به شمار می روند، به طوریکه عرضه و خرید در این بازار نوعی هویت برای عرضه کننده و اطمینان خاطر برای خریدار در هر جای دنیاست و این اعتبار و اطمینان به جهت اطلاع رسانی بهتر در کشورهای خارجی، بیشتر عینیت داشته است و لذا عمده معاملات در این بازارها صورت می پذیرد.

شرکت بورس کالای ایران نیز طی سال های اخیر با زحمات و تلاش مستمر، این فرصت و زمینه را برای صنایع مختلف از جمله فعالان صنعت قیر و فرآورده های نفتی فراهم کرده تا تولیدکنندگان با سمت و سویی مشخص و شفاف، تولیدات خود را در بستری قانومند به نام بورس، روانه بازار داخلی و خارجی کنند.

براین اساس به نظر می رسد که مسوولان و صاحبان صنایع باید با استفاده از تجربیات کشورهای توسعه یافته، بیش از گذشته به حمایت از بورس کالا بپردازند و از ظرفیت های این بازار مدرن در ثبات و تنظیم بازار کالاهای مختلف بهره برداری کنند. از مزیت های بزرگ بورس کالا برای صنایع مختلف می توان به نظام مالی دقیق و مناسب این بورس اشاره کرد. به طوریکه در این بازار به دلیل وجود یک نظام مالی بی نقص، چک و معاملات چکی صورت نمی پذیرد و کلیه معاملات براساس رد و بدل شدن وجه نقد انجام می شود، لذا امکان سو استفاده به حداقل می رسد و از این جهت کارایی بورس به مراتب بیشتر از بازار آزاد است.

درنظام مالی که بر پایه وجه نقد باشد، هیچ یک از طرفین معامله دغدغه قیمت و بازگشت وجه را ندارند، به طوریکه با اطمینان و اعتبار بیشتری معاملات صورت می پذیرد و این روند به وضوح در بورس دیده می شود. از طرفی شرکت بورس کالا علاوه برشفاف سازی، به دلیل وجود نظام مبتنی بر استاندارد و قوانین منسجم، نسبت به اخذ و ارائه استاندارد اجباری کلیه محصولات تاکید داشته، لذا محصولاتی به خریداران عرضه می شود که دارای علامت استاندارد و کیفیت مطلوب است.

در این بین تنها انتقادی که می توان به بورس وارد کرد این است که تاکنون در خصوص هویت بورس کالا اطلاع رسانی مناسب و فراگیر انجام نشده تا عرضه کنندگان، خریداران و صاحبان صنایع در سراسر کشور با مزایا و سازوکار بورس کالا آشنا شوند و به حضور در این بازار ترغیب شوند. همین امر نیز باعث شده تا بخشی از تولیدکنندگان و مشتریان به سمت معاملات در بازار آزاد که دارای ریسک بالا و شفافیت پایین است، سوق پیدا کنند که پیشنهاد می گردد در این زمینه برای فعالان بازارهای مختلف از جمله قیر، اطلاع رسانی مناسب انجام شود.

همچنین در صورتی که اعتبارات و امتیازات بیشتری به معامله گران بورس داده شود، بدون شک بسیاری از تولیدکنندگان به عرضه در بورس ترغیب می شوند. در پایان امیدوارم مسوولان با دعوت از صاحبنظران و فعالان هر بخش از اقتصاد و صنعت در جهت رفع موانع تولیدی از قبیل کاهش هزینه های مالیات و بیمه و ارائه امتیاز و خدمات در زمینه تامین نقدینگی تولیدکنندگان نسبت به رشد و تعالی کیفیت محصولات و صنعت کشور اقدام نمایند.

* علی اصلانی، مدیرعامل شرکت تعاونی عایق بام باستان