به گزارش خبرنگار فناوری اطلاعات خبرگزاری فارس، در گزارش پیش رو به وضعیت کنونی صنعت موبایل در کشور و پیش‌بینی آینده آن تا 5 سال آینده پرداخته شده است.

داده‌های مورد استفاده در این گزارش، عمدتاً از پایگاه داده و ایرلس اینتلیجنس (WI)، گزارش فصل دوم سال 2013 مؤسسه بی‌ام‌آی در خصوص وضعیت مخابرات کشور و گزارش ماه مارس 2013 پیرامید ریسرچ استخراج شده‌اند که همگی از منابع معتبر برای تحلیل صنعت مخابرات در جهان به شمار می‌روند. بنابراین داده‌ها تا حد ممکن فاقد سوگیری هستند.

*پیش‌بینی محیط کسب و کار کشور

 ویژگی‌های جمعیتی کشور

درک ویژگی‌های جمعیت‌شناختی برای بررسی وضعیت آینده کشور از نظر صنعت موبایل اهمیت زیادی دارد. کل جمعیت، ساختار سنی، جنسیتی و شهری کشور عواملی هستند که بر تقاضای بازار موبایل و سمت و سوی آینده خدمات آن تأثیرگذارند.

پیش‌بینی می‌شود جمعیت کشور از 76 میلیون نفر در پایان سال 2012 به بیش از 79 میلیون نفر در سال 2017 برسد. رشد جمعیت می‌تواند یکی از مهم‌ترین پیشران‌های رشد تقاضای بازار موبایل در ایران باشد. 

پیش‌بینی جمعیت شهری و روستایی کشور

(میلیون نفر) 2012 2015 2020
درصد جمعیت شهری 70.3 71.7 73.8
درصد جمعیت روستایی 29.7 28.3 26.2

گروه سنی 30 تا 34 سال بیشترین جمعیت را خواهد داشت و جمعیت بزرگسال 20 تا 39 ساله حدود 40 درصد جمعیت را شامل خواهد شد. نسبت بالای جمعیت جوان و فعال اقتصادی کشور فرصتی برای اپراتورها و توسعه بلندمدت صنعت موبایل به شمار می‌رود.

در جدول بالا پیش‌بینی درصد جمعیت شهری و روستایی ایران از سال 2012 تا سال 2020 بنا به داده‌های بی‌ام‌آی دیده می‌شود. همانطور که این جدول نشان می‌دهد، جمعیت شهری رو به افزایش دارد. این افزایش می‌تواند بر ساختار بازار و خدمات مورد تقاضا تأثیر بگذارد، گرچه پیش‌بینی می‌شود بخشی از رشد آینده صنعت موبایل کشور ناشی از رشد مشترکان روستایی باشد، اما جمعیت روستایی رو به کاهش است.

تعداد خانوارها و تعداد کسب و کارها از جمله دیگر شاخص‌های جمعیتی هستند که ویژگی‌های بازار ارتباطات کشور را تحت تأثیر قرار می‌دهند. جدول زیر برآورد مقادیر این دو شاخص به همراه جمعیت کشور را از سال 2010 تا 2017 نشان می‌دهد.

تعداد خانوارها و کسب و کارها (براساس پیرامید ریسرچ)

  2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017
جمعیت (هزار) 73.970 74.800 75.620 76.450 77.300 78.150 79.010 79.870
تعداد خانوارها (هزار) 13.700 13.860 14.020 14.190 14.360 14.530 14.700 14.880
تعداد کسب و کارها (هزار) 2.084 2.147 2.168 2.190 2.212 2.234 2.257 2.279

 

*محیط اقتصادی

تحلیل مؤسسه بی‌ام‌آی از 2014 تا 2017

بنا به تحلیل این مؤسسه، افزایش نرخ تورم در سال‌های اخیر قدرت خرید مصرف‌کنندگان را کاهش داده است، این کاهش باعث کاهش متوسط درآمد ماهانه (ARPU، متوسط درآمد به ازای هر کاربر) برای اپراتورها می‌شود. بنا به داده‌های بانک مرکزی و مرکز آمار ایران، نرخ تورم در پایان سال 1391 بیش از 30 درصد بوده است. با این حال بنا به گزارش دورنمای اقتصادی اکونومیست، پیش‌بینی می‌شود نرخ تورم در سال‌های پیش‌رو کاهش یابد، به گونه‌ای که در سال 1394 به 16.1 درصد و در سال 1396 به 15 درصد برسد. کاهش نرخ تورم، تا حدودی از فشاری که روی ARPU وجود دارد، خواهد کاست.

علاوه بر کاهش نرخ تورم، پیش‌بینی می‌شود تولید ناخالص داخلی کشور نیز در سال‌های آتی رشد مثبتی داشته باشد. پیش‌بینی‌های اقتصادی براساس گزارش پیش‌بینی کسب و کار ایران بی‌ام‌آی در جدول زیر دیده می‌شود.

پیش‌بینی‌های اقتصادی بلندمدت برای ایران (براساس بی‌ام‌آی)

  2014 2015 2016 2017
تولید ناخالص داخلی اسمی (میلیارد دلار) 683.9 737.9 787.0 828.2
نرخ رشد تولید ناخالص داخلی 2.0 2.5 2.3 2.4
سرانه تولید ناخالص داخلی (دلار) 8.862 9.471 10.011 10.446

 

تحلیل مؤسسه پیرامید ریسرچ

براساس گزارش 2013 این مؤسسه شاخص‌های کلان اقتصادی کشور به شرح جدول زیر از سال 2012 تا 2017 پیش‌بینی شده است.

شاخص‌های کلان اقتصادی کشور 2017ـ2012 (براساس پیرامید ریسرچ)

  2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017
جمعیت (هزار) 73.970 74.800 75.620 76.450 77.300 78.150 79.010 79.870
تعداد خانوارها (هزار) 13.700 13.860 14.020 14.190 14.360 14.530 14.700 14.880
کسب و کارها (هزار) 2.084 2.147 2.168 2.190 2.212 2.234 2.257 2.279
تولید ناخالص داخلی اسمی (میلیارد دلار) 423 435 488 538 601 681 780 898
سرانه تولید ناخالص داخلی اسمی (دلار) 5.713 5.819 6.455 7.039 7.774 8.709 9.867 11.242
نرخ تورم (درصد) 10.14 20.63 30.00 21.00 17.00 16.10 16.00 15.00
نرخ ارز (ریال) 10.254 10.616 12.176 13.271 13.670 13.943 14.222 14.364

 

تولید ناخالص داخلی واقعی کشور به قیمت جاری از سال 1387 تا 1390

براساس گزارش شماره 68 بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران با عنوان سه ماهه اول سال 91 منتشر شده در فصل اول تولید (درآمد) ناخالص داخلی به قیمت جاری و همچنین نرخ ارز در سال‌های 1387 تا 1390 در جدول زیر نشان داده شده است.

با توجه به ارقام قطعی اعلام شده توسط بانک مرکزی با داشتن درآمد خدمات ارائه شده توسط اپراتورهای بخش ارتباطات و فناوری اطلاعات می‌توان سهم این خدمات را در تولید ناخالص داخلی کشور به دست آورد.

شاخص‌های کلان اقتصادی کشور (براساس گزارش بانک مرکزی)

  1387 1388 1389 1390
تولید ناخالص داخلی با نفت (میلیارد ریال) 3.379.714 3.562.289 4.304.264 6.101.335
تولید ناخالص داخلی بدون نفت (میلیارد ریال) 2.528.082 2.833.007 3.326.466 4.437.714
نرخ ارز مرجع (متوسط بانک مرکزی ـ ریال) 9.574 9.920 10.339 10.964
نرخ ارز (متوسط بازار ـ ریال) 9.667 9.979 10.601 13.568

 

*بخش ارتباطات کشور

بخش ارتباطات کشور، شامل موبایل، تلفن ثابت و اینترنت، در سال‌های گذشته رشد مستمری داشته است. اگرچه بخش‌های تلفن ثابت و اینترنت در حال رشد هستند، اما همچنان قوانین و محدودیت‌های دولتی و کمبود سرمایه‌گذاری در زیرساخت آنها مشاهده می‌شود.

هر سه بخش تلفن ثابت، موبایل و اینترنت دارای فرصت‌های رشد زیادی هستند، اما پیش‌بینی می‌شود که بخش موبایل به دلیل سرمایه‌گذاری بیشتر در شبکه و رقابت موجود بین اپراتورها از دو بخش دیگر بیشتر و سریع‌تر رشد کند.