فرانک اشتوکر / ولت آنلاین


تورم مهارگسیخته ایرانی ها را به خرید سهام ترغیب می کند. شاخص تپیکس ظرف سه ماه 25 درصد افزایش داشته است. با این وجود خارجی ها بهتر است از این بازارر دوری کنند.

تحریم های اقتصادی و تورم مهارگسیختۀ ناشی از آن در ایران رونق بورس را باعث شده اند. شاخص تپیکس در روزهای گذشته به میزان 31 هزار واحد افزایش یافته و به بالاترین میزان خود از 45 سال پیش که ایجاد شد رسیده است. به این ترتیب ظرف سه ماهه گذشته بیش از 25 درصد افزایش یافته است.

از هفته ها پیش تحریم های شدید غرب علیه ایران اجرا می شود زیرا دولت این کشور در مناقشۀ اتمی حاضر به هیچگونه مصالحه ای نیست. برای نمونه اتحادیۀ اروپا جلوی واردات نفت وگاز را از ایران گرفته و علیه تعداد زیادی از شرکت ها و مؤسسه های ایرانی تحریم تجاری برقرار کرده و بانک ها اجازه دارند تنها با اعمال محدودیت های شدید اجازۀ حوالۀ پول به این کشور را بدهند. آمریکا اقدام های مشابهی انجام داده است، از این گذشته بسیاری از کشورها همراهی می کنند زیرا نگران اقدام های تنبیهی کشورهای غربی هستند.

کمبود ارز حاصل از فروش نفت

این مسئله شرایط بسیار دشواری برای اقتصاد ایران ایجاد کرده است. به ویژه درآمد ارزی ناشی از فروش نفت کم شده به گونه ای که کمتر هم واردات انجام می شود. کمبود کالا هم به نوبۀ خود افزایش بسیار شدید قیمت ها را در بردارد.

اعمال مجازات های شدید علیه صراف ها

بر اثر انفجار قیمت ها، پول ایران به شدت زیرفشار قرار گرفت. گرچه قیمت رسمی ارز به ازای هر دلار 12.260 ریال است اما این قیمت تنها برای برخی از واردکنندگان برگزیده است. از اینرو در بازار سیاه بعضاٌ تا بیش از 30 هزارریال برای هر دلار پرداخت می شد. این مطلب دولت را بر آن داشت با اقدام های شدید با صرافان مقابله کند.

در عین حال دوت قیمت رسمی دومی را وارد کرد که گرچه زیر قیمت بازار سیاه است اما البته خیلی کم. دولت در آخرین اقدام خود، صادرات طلا را منوط به کسب مجوز کرده است.

بورس برای بسیاری آخرین راه چاره است

تمام اینها باعث شد که برای کسانی که تا حدی پول پس انداز کرده اند تنها یک راه چاره می ماند: بورس. سهام در قاعده در صورت وجود تورم مهارگسیخته مطمئن است زیرا موضوع اینجا ارزش کالاست. برای نمونه سهامداران آلمانی تورم سال 1923 را تا حدودی بدون ضرر گذراندند، اما کسانی که پول داشتند کاملاً سرمایۀ خود را از دست دادند.

اما در ایران افزون بر این مسئله این است که بسیاری از شرکت های حاضر در بازار بورس از تحریم ها بهره می برند. بیشتر آنها شرکت های نیمه دولتی است که به ویژه در داخل فعالند. به دلیل واردات کمتر تقاضا برای کالاهای آنها افزایش می یابد.

بعد از تورم دوران طلایی نمی آید

اما قبل از اینکه برخی ازکسانی که دنبال فرصت مناسب هستند بررسی کنند که در بازار پررونق بورس در جمهوری اسلامی وارد شوند: به دلیل تحریم ها امکان سرمایه گذاری در ایران ناچیز است. و برخلاف آلمان در سال 1923، بعد از تورم مهارگسیخته در ایران مشکل بتوان به دوران طلایی امید داشت.