حركت به سوي انقباض پولي
عرضه 25 هزار میلیارد ریال اوراق مشارکت بانک مرکزی، از دیروز آغاز شد. بانک مرکزی عرضه 25 هزار میلیارد ریال اوراق مشارکت خود را، از دیروز آغاز کرد. انتشار این اوراق، در ادامه برنامه بانک مرکزی برای کنترل نقدینگی و جمع‌آوری بخشی از نقدینگی در گردش عنوان شده است.

پیش از این بانک مرکزی اعلام کرده بود که به منظور اجرای سیاست‌های پولی خود و در راستای مصوبات شورای پول و اعتبار، اقدام به انتشار اوراق مشارکت خواهد کرد. عرضه فعلی این اوراق در ادامه فاز اول انتشار آن در مهر ماه صورت گرفته است. در فاز اول این طرح انقباضی در اواخر مهرماه، بانک مرکزی 25 هزار میلیارد ریال از این اوراق را عرضه کرده بود. بانک مرکزی اعلام کرده است که مجموعا تا پایان سال 100 هزار میلیارد ریال از این اوراق عرضه می‌کند. بنابراین با پایان گرفتن این مرحله از انتشار و فروش اوراق مشارکت، نیمی از میزان پیش‌بینی شده فروش اوراق مد نظر بانک مرکزی برای اجرای این طرح انقباضی، تحقق می‌یابد.
طبق اطلاعیه بانک مرکزی، مقرر شده بود که عرضه اوراق مشارکت بانک مرکزی، از طریق بانک‌های ملی، صادرات، تجارت، ملت، پاسارگاد، سینا و پارسیان انجام شود.
بي‌اطلاعي برخي بانك‌ها
دیروز برخی گزارش‌ها از عرضه نشدن این اوراق از سوی بانک‌های عامل حکایت داشت. در این زمینه واحد مرکزی خبر، از بی‌اطلاعی کلی روابط عمومی بانک‌های ملی، صادرات، تجارت، پاسارگاد، سینا و پارسیان به عنوان عرضه کنندگان این اوراق خبر داده بود و به نقل از برخی از این بانک‌ها، از نرسیدن بخشنامه اوراق به شعب گزارش داد. طبق این گزارش، روابط عمومی بانک مرکزی با بیان اینکه در این مرحله، اوراق مشارکت به شکل پذیره‌نویسی است، توضیح داده است که در این فرآیند متقاضیان ابتدا پول را پرداخت می‌کنند و در 14تا 15روز بعد اوراق دریافت می‌کنند و هم اکنون اوراق منتشر نشده است. در برخی گزارش‌ها نیز چنین اظهار شد که بانک‌های عامل اعلام شده، در حال حاضر آماده دریافت پول هم نیستند. خبرگزاری ایسنا در این زمینه اعلام کرد که با وجود ابلاغ آن به مدیران عامل بانک‌ها، اما هنوز ثبت‌نامی صورت نمی‌گیرد.
انتشار اوراق انجام شده است
پیگیری‌های انجام شده از سوی خبرنگار «دنیای اقتصاد» از بانک مرکزی، حاکی از این موضوع است که بخشنامه مزبور، در تاریخ 21 آذرماه سال جاری و به شماره 518/250/91 از سوی بانک مرکزی به بانک‌های اعلام شده، ابلاغ شده است. همچنین تا ساعت سه بعد از ظهر دیروز، انتشار اوراق در بانک‌های ملی، صادرات، پاسارگاد، سینا و پارسیان انجام شده است و تنها بانک تجارت انتشار اوراق را آغاز نکرده است. به گزارش خبرنگار «دنیای اقتصاد»، برای تاخیر یا منتشر نشدن این اوراق دلایلی از قبیل حاضر نبودن این اوراق و موجود نبودن آنها، تاخیر در ارسال و وصول نامه بانک مرکزی برای انتشار و صورت نگرفتن هماهنگی‌های کافی برای عرضه اوراق، اعلام شده است. اين در حالي است كه بنابر گزارش‌هاي ميداني استقبال از اوراق مشاركت در برخي از بانك‌ها مناسب بوده است.
ویژگی‌های اوراق
روابط عمومی بانک مرکزی اعلام کرده است اوراقی که در این مرحله منتشر شده، ویژگی‌هایی از قبیل اعتبار یک ساله،‌ نرخ سود علی‌الحساب سالانه 20 درصد به صورت پرداخت هر سه ماه یک بار، معاف از مالیات و قابل بازخرید توسط بانک عامل دارد. همچنین طبق خبر بانک مرکزی، نرخ سود بازخرید این اوراق سالانه 75/19 درصد بوده و قابلیت معامله در بورس اوراق بهادار را نیز دارا هستند. مرجع تضمین‌کننده اوراق بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران بوده و 360 روز مبنای محاسبه سود روزشمار تعیین شده است.
اوراق مشارکت، اوراق بهاداری است که برای تامین بخشی از منابع مالی مورد نیاز، طرح‌های سودآور تولیدی و خدماتی در چارچوب عقد مشارکت مدنی، از سوی یک سازمان مشخص منتشر می‌شود. این اوراق به عنوان یکی از سازوکارهای سیاست‌های انقباضی برای جمع‌آوری نقدینگی سرگردان هم استفاده می‌شود. انتشار و فروش 10 هزار میلیارد تومان اوراق مشارکت تا پایان سال به عنوان یکی از روش‌های جمع‌آوری نقدینگی بالایی مطرح است که بنا به آخرین آمارها، رقم آن به بیش از 402 هزار میلیارد تومان رسیده است.