نتایج تحلیل یک کارگزاری نشان می‌دهد علاوه بر کاهش نسبت قیمت به درآمد بازار سهام و نبود حباب، ارزش دلاری بورس 46 ساله ایران هم نسبت به گذشته افت کرده و به 56 میلیون دلار رسیده است.

به گزارش فارس،درحالی رشد همه متغیرهای اصلی و رکوردشکنی های شاخص بورس با ارقام 37 هزار واحدی،موافقان زیاد و مخالفان اندکی را وارد عرصه اظهارنظر و موضع گیری کرده که نتایج یک تحلیل توسط پایگاه اطلاع رسانی بهمن تحلیل (وابسته به کارگزاری بهمن) نشان می دهد،به رغم همه رشدها ، اتفاق خاص و نگران کننده ایی رخ نداده و عکس العمل بازار سهام نسبت به تغییرات حادث شده منطقی است.

بر اساس این گزارش، بورس اوراق بهادار تهران که طی 9 ماه سال جاری با افت و خیزهای قابل توجهی همراه بوده،بعد از رشد 5 درصدی شاخص در اولین ماه سال، به واسطه برخی ریسک های سیاسی و اقتصادی کشور از یک سو و افزایش فشارهای اقتصادی کشورهای غربی از سوی دیگر وارد مرحله رکود شد. بطوریکه شاخص بورس از اردیبهشت تا مردادماه حدود 11 درصد کاهش یافت.

اما از شهریورماه به این سو به واسطه افزایش نرخ ارز و تاثیر مثبت آن بر برخی شرکت ها، بازار سهام وارد مرحله جدیدی شده و روند صعودی خود را آغاز کرد.گزارش های 6 ماهه مطلوب شرکت ها نیز در این برهه از زمان مزید بر علت شده و باعث شد تا روند صعودی بازار با شتاب بیشتری همراه شود. نتیجه این امر افزایش حدود 40 درصدی شاخص از ابتدای شهریور تا پایان آذر بود.

طبق گزارشهای ماهانه بورس،ارزش روز بازار سهام طی 9 ماه ابتدای سال حدود27 درصد افزایش یافته و از 128 هزار میلیارد تومان در ابتدای سال به 163 هزار میلیارد تومان در پایان آذر رسیده است.همچنین طی این مدت شرکت های بورسی حدود 13.2 هزار میلیارد تومان سود را بین سهامداران خود تقسیم کرده اند.

بخشی از تغییرات ارزش روز بازار به واسطه ورود شرکت های جدید و خروج برخی شرکت ها از بورس و افزایش سرمایه شرکت ها و بخشی دیگر هم در نتیجه تغییر ارزش سهام شرکت ها بوده است.حجم معاملات هم 9 ماهه سال حدود 53 میلیارد سهم و حق تقدم به ارزش 14.6 هزار میلیارد تومان است.این ارقام نشان می دهد ارزش معاملات نه ماهه امسال حدود 12 درصد کمتر از مقدار مشابه سال گذشته بوده است.

با این اوصاف رشد قابل توجه و 32 درصدی بورس درسه ماهه پاییز ممکن است این ذهنیت را به سرمایه گذاران القاء کند که بازار نسبت به وقایع اخیر عکس العمل بیش از اندازه ایی داشته و به نوعی با رشد حبابی همراه بوده است.به منظور بررسی این موضوع، وضعیت فعلی بازار و روند اخیر آن مورد بررسی قرار گرفته است.

درحالی نسبت قیمت به سود هر سهم شرکت ها(P/E) به عنوان یکی از شاخص های ارزش گذاری همواره مورد توجه فعالان است که این شاخص در پایان آذر سال گذشته 6.53 مرتبه و در ابتدای سال جاری برابر با 6.05 مرتبه بوده که تا پایان آذر سال جاری به 5.8 مرتبه کاهش یافته است.

همانطور که مشاهده می شود این نسبت به رغم رشد27 درصدی ارزش بازار، کاهش یافته است.علت این امر این بوده که پیش بینی سود شرکت ها از سودآوری خود در سال جاری همگام با افزایش ارزش بازار بیشتر شده و رشد سود پیش بینی شده بیشتر از رشد ارزش بازار است.

در صورتی که وضعیت اقتصادی و ریسک حاکم بر بازار را در حال حاضر مشابه ابتدای سال بدانیم و فرض کنیم سال آینده نیز عملکرد شرکتها با تهدید جدی مواجه نخواهد شد، می توان انتظار داشت که شاخص P/E به محدوده ابتدای سال بازگردد.بنابراین در این شرایط می توان گفت بازار فاقد رشد حبابی در سال جاری بوده است.

بررسی ارزش دلاری شرکت های حاضر در بورس اوراق بهادار نیز قابل تامل است.بسیاری از شرکت های حال حاضر بورس دارای تجهیزاتی هستند که از خارج کشور وارد شده اند. همچنین تولیدات شرکت های زیادی دارای بازار جهانی بوده و قیمت های آنها وابسته به قیمت های جهانی است.

بنابراین می توان ارزش شرکت های بورسی را علاوه بر دیگر متغیرهای اقتصادی، تابعی از نرخ ارز نیز دانست. در صورتی که ارزش شرکت های بورس براساس دلار محاسبه شود شاهد این خواهیم بود که ارزش بازار طی 9 ماهه ابتدای سال کاهش یافته است.

ارزش دلاری بورس اوراق بهادار تهران در پایان سال گذشته با توجه به نرخ دلار 1900 تومانی برابر با 67،500 میلیون دلار بود ولی ارزش دلاری فعلی بازار با در نظر گرفتن نرخ دلار سه هزار تومانی معادل 54,352 میلیون دلار و با در نظرگرفتن نرخ دلار 2500 تومانی برابر 65,222 میلیون دلار  است.بنابراین می توان نتیجه گرفت ارزش دلاری بازار سهام کشور در 9 ماه اول سال کاهش داشته است.

علاوه بر موضوعات مطرح شده، در صورتی که بورس را ابزاری برای حفظ ارزش دارایی ها در برابر تورم بدانیم، می توان این گونه استنباط کرد که رشد اخیر بورس در واقع عکس العملی به تورم اخیر آن به تورم شدید سال جاری دانست. طبق آمار منتشر شده توسط مراجع ذی صلاح، تورم نقطه ای آبان ماه سال جاری در حدود 36 درصد بوده است. از طرف دیگر بازده بورس نیز از آبان سال گذشته 37 درصد رشد داشته که در حدود تورم طی این دوره است.

با در نظر گرفتن این توضیحات، بنظر می رسد واکنش قیمت سهام به وقایع اخیر و افزایش ارزش بازار طی پاییز سال جاری بیش از حد نبوده و بازار عکس العمل منطقی نسبت به تغییرات حادث شده داشته است.