انتظار می‌رود با کاهش نرخ سود سپرده‌های بانکی تا سطح 15 درصد، معاملات مصرفی ملک به تدریج افزایش یافته و موتور این بازار برای رونق روشن شود. همچنین قیمت مسکن در صورت تغییرات افزایشی، کمتر از نرخ تورم نوسان خواهد کرد

فرید قدیری: بانک‌ها با تصمیم جمعی و به‌ دور ازسیاست‌های تکلیفی بالادست، سطح نرخ سود سپرده‌ها رامتناسب با سطح کاهنده نرخ تورم، تعدیل و تنظیم کردند.حدود یک هفته مانده به شروع فصل تابستان یک بانکخصوصی نرخ سود سپرده را به 16 درصد کاهش داد. سایربانک‌ها نیز از ابتدای تیر ماه نرخ سود سپرده‌های خود رااز سقف 18 درصد به 15 درصد کاهش دادند. در حالحاضر نرخ تورم عمومی تک‌رقمی شده و به کمتر از 10درصد رسیده است. 


به گزارش اقتصادنیوز، در خردادماه نرخ تورم معادل 10.4  درصد بود و اختلاف هشت واحد‌درصدی بین سطح عمومیرشد قیمت‌ها و بازدهی 18درصدی بازار پول، آن هم در شرایطی که در سایر بازارهای اقتصادی چشم‌انداز روشنی از بابتارائه این میزان سود طی یک سال وجود ندارد، سبب شده بود عمده دارایی‌های مولد مردم و سرمایه‌گذاران ریز و درشتبه جای آنکه در بخش‌های تولیدی یا بازارهایی همچون بورس و مسکن، به کار گرفته شود، یکراست به بازار پول بیاید و درقالب سپرده‌های بانکی جذب شود.

هر چند رشد بالای 20‌درصدی سپرده‌های بانکی طی یک سال گذشته، منابع اعتباردهی بانک‌ها را تا حدودی تقویت کردهاست اما از آنجا که رکود حاکم بر اقتصاد از یک سو و نرخ بالای تسهیلات از سوی دیگر، امکان تولید و رونق بخش‌هایمولد را سلب کرده است، در نتیجه مسیر تسهیلات‌دهی و استفاده از منابع سپرده، با موانع روبه‌رو شده بود. نزدیک بههزار میلیارد تومان در بانک‌ها، سپرده وجود دارد که اگر بخش کوچکی از آن تحت تاثیر کاهش نرخ سود سپرده، آزاد شودمی‌تواند بازارهای مولد و پیشران را تحریک کند. بازار مسکن به طور قطع از این اتفاق اثر خواهد پذیرفت.

تجربه 20 سال گذشته در بازارهای اقتصادی ایران نشان داده است، هر زمان نرخ سود واقعی سپرده‌های بانکی(مابه‌التفاوت نرخ سود اسمی و نرخ تورم)، منفی شده است، به دلیل آنکه بازدهی بازار پول تضعیف شده و به زیانسپرده‌گذاران ختم شده، در نتیجه، پول‌ها به سمت امن‌ترین بازار یعنی بازار ملک، حرکت کرده است.

اما آیا در مقطع کنونی، کاهش نرخ سود سپرده از 18 درصد به 15 درصد، می‌تواند به هجوم نقدینگی و پول‌های داغ بهبازار ملک ختم شود؟

تحقیقات دانشگاهی در این باره نشان می‌دهد: در زمانی که نرخ سود واقعی بانکی منفی می‌شود، 70 درصد داراییافراد به ملک تبدیل می‌شود و سهم دارایی‌های بانکی در سبد دارایی افراد، به صفر می‌رسد.

حتی افراد ریسک‌پذیر نیز که در حالت معمولی، بین 25 تا 30 درصد از دارایی‌های خود را در بازار سهام سرمایه‌گذاریمی‌کنند، با منفی شدن نرخ سود واقعی بانک‌ها، تصمیم به تبدیل دارایی خود گرفته و اقدام به خرید ملک می‌کنند. بازارمسکن ایران سابقه این حرکت سفته‌بازها را دارد. در سال 74 نرخ سود واقعی سپرده‌های بانکی به منفی 35 درصد رسید وباعث شد با رونق شدید معاملات ملک و خریدهای سرمایه‌ای آپارتمان در تهران، قیمت مسکن با رشد واقعی 12‌درصدیروبه‌رو شود که البته نرخ رشد اسمی قیمت مسکن بیش از 50 درصد شد. 

در سال 86 نیز سطح منفی 1.3‌درصدی نرخ سود واقعی بانک‌ها باعث جهش 62‌درصدی قیمت واقعی ملک در تهران شدو در سال 91 زیان 13.5درصدی سپرده‌گذاران بانکی به رشد 15‌درصدی قیمت واقعی مسکن ختم شد. اما در سال 94،بیشترین بازدهی مثبت نصیب سپرده‌گذاران بانکی شد. 

در این سال نرخ سود واقعی سپرده‌های بانکی به 19 درصد رسید که در تاریخ بازار پول، چنین نرخ سودی کم‌سابقه بودهاست. این موضوع باعث شد از یک سو، رکود معاملات مسکن و رکود ساخت و ساز یک سال دیگر تمدید شود و در رونقاین بخش تاخیر به وجود بیاید و از سوی دیگر قیمت واقعی مسکن در این سال 14 درصد کاهش پیدا کند.

در حال حاضر انتظار می‌رود با کاهش نرخ سود سپرده‌های بانکی تا سطح 15 درصد، معاملات مصرفی ملک به تدریج افزایشیافته و موتور این بازار برای رونق روشن شود. همچنین قیمت مسکن در صورت تغییرات افزایشی، کمتر از نرخ تورم نوسانخواهد کرد.