علی‌رغم امیدها برای گشایش در اقتصاد ایران پس از توافق هسته‌ای و رفع تحریم‌ها، بانک‌های غربی از ترس مجازات‌های آمریکا به تجارت با جمهوری اسلامی ایران تمایلی ندارند.

حسن روحانی، ریاست جمهوری ایران گفته است که برای رسیدن به هدف رشد اقتصادی 8 درصدی، مدرنیزه‌سازی بخش صنعت و سرپا کردن دوباره اقتصاد کشور، ایران سالانه به بیش از 50 میلیارد دار سرمایه‌گذاری خارجی نیازمند است. اما بدون بانک‌های بزرگ، این امر غیرممکن به نظر می‌رسد.

پرویز عاقلی، رئیس بانک خصوصی خاورمیانه در تهران گفت: «در حال حاضر، بانک‌های اروپایی کوچک با ما کار می‌کنند.»

وی بدون نام بردن از هیچ بانکی، گفت این بانک‌ها از ایتالیا، اتریش، سوئیس، المان و بلژیک هستند.

چالش بزرگ این است که درحالی‌که تحریم‌های مرتبط با هسته‌ای در ماه ژانویه برداشته شد اما آمریکا تحریم‌های دیگری را به بهانه آزمایش‌های موشکی، نقض حقوق بشر علیه ایران همچنان حفظ کرده است.

نزدیک به 180 فرد و نهاد ایرانی هنوز تحت تحریم‌های آمریکا قرار دارند. مهم‌ترین آنها سپاه پاسداران، وزارت دفاع، فرهنگ و اطلاعات به همراه شرکت‌های صنایع دفاعی و دو شرکت هواپیمایی و چند بانک هستند.

امیرحسن زمانیان، معاون وزیر نفت ایران اخیرا گفته است که «آمریکایی‌ها نوعی ایران هراسی را القاء می‌کنند تا درعمل هیچ کس با ایران کار نکند.»

به‌گفته یک کارشناس بانکی در تهران، تعداد محدودی مؤسسه مالی با ایران کار می‌کنند. این موسسات شامل ریفیسن بانک و ارسته بانک اتریش، مدیوبانکا و بانکو پوپولاره ایتالیا، ای‌آی‌اچ بانک و بانک‌های کی‌اف‌دبلیو و ای‌کی‌ای آلمان، کی‌بی‌سی بلژیک، آی‌ان‌جی هلند و هالک بانک ترکیه هستند.

وی افزود: «این بانک‌ها روابط کاری با بانک های ایرانی برای گشایش اعتبارات اسنادی برای مبالغ کوچک 10، 20 یا 50 میلیون دلاری برقرار کرده‌اند.»

این کارشناس بانکی افزود اما آنها با کمبود منابع مالی برای تامین مالی پروژه‌های بزرگ نظیر قرارداد خرید 118 ایرباس یا پروژه‌های توسعه میادین نفت و گاز مواجه‌اند.

علاءالدین بروجردی، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس ایران اخیراً گفته است: «مانع اصلی روابط بانکی خزانه داری آمریکاست که تمامی کشورها را تحت فشار قرار می‌دهد و در حال ایجاد مانع در مسیر روابط بانکی و لغو تحریم‌هاست.»

هنری اسمیت، تحلیلگر مسائل ایران در مؤسسه کنترل ریسک گفت: «بانک‌ها باید ملیت هرشرکت و فردی که در تراکنش‌های خاص دخالت دارد و ذینفع ایرانی این معامله را به علت محدودیت‌های اعمال شده توسط تحریم‌های پابرجای سازمان ملل، آمریکا و اتحادیه اروپا مدنظر قرار دهند.»

این وضعیت حتی دولت‌های اروپایی را ناراضی کرده است. این دولت ها از ورود به یکی از بکرترین بازارهای جهان ناراضی کرده است.

سگولن رویال، وزیر محیط زیست فرانسه که ماه گذشته به تهران سفر کرده بود، گفت: «این وضعیت کاملاً غیرقابل قبول است... این یک مشکل واقعی است. این مشکل نه‌تنها از سوی وزرای ایرانی بلکه از سوی بنگاه‌های فرانسوی نیز مطرح شده است».

برای آنهایی که امیدوارند که توافق هسته‌ای موجب نزدیکی روابط میان ایران و غرب شود، این سیگنال‌ها آزاردهنده است.
 
منبع: فارس