یک کارشناس ارشد بازار سرمایه معتقد است که راه اندازی بازار مشتقه ارزی در بورس کالای ایران سه مزیت پوشش ریسک فعالیت های اقتصادی و بازیگران بازار، تسهیل در ورود سرمایه گذار خارجی و پاسخ به نیاز سفته بازان را به همراه دارد.

به گزارش «پایگاه خبری بورس کالای ایران»تک نرخی شدن ارز؛ وعده ای که از سال ۱۳۶۸، یعنی از اولین برنامه پنج ساله تاکنون مطرح بوده، ولی در عمل محقق نشده است. اما نکته اساسی این است که طی چند سال اخیر وجود چند نرخ در بازار و تفاوت بین نرخ ارز در بازار نقدی و اتاق مبادلات، زمینه فساد و ناامنی فضای کسب و کار را مهیا کرده است؛ بنابراین تحقق یکسان سازی نرخ ارز بیش از هر زمانی برای ثبات اقتصادی کشور در بحبوحه حرکت به سمت رونق اقتصادی احساس می شود.

اجرای سیاست تک نرخی شدن ارز از آنجایی برای دولت اهمیت دارد که می توان گفت بازیگر اصلی آن در جهت عرضه خود دولت است و نیمه دیگر بازی در دست صادرکنندگانی خواهد بود که می توانند مازاد درآمد ارزی حاصل از صادرات محصولات خود را برای ایجاد بازاری مبتنی بر عرضه و تقاضای واقعی و البته با سطح قابل قبولی از کارایی در آن عرضه کنند. واردکنندگان نیز به عنوان متقاضیان این بازار در سمت مقابل حضور دارند؛ اما آنچه وجه مشترک این بازیگران است، تمایل برای پوشش ریسک ناشی از نوسانات ارزی است که به دلیل تلاطم قیمت ها در بازار به آنها تحمیل می شود.

در این بین در دولت اول حسن روحانی با تصویب راه اندازی بازار مشتقه ارزی در شورای عالی بورس، فرمان آماده باش برای فراهم شدن زیرساخت های عرضه ارز در بورس کالای ایران صادر شد که براساس آن، نرم افزارهای معاملاتی لازم برای راه اندازی بازار مشتقه ارزی و آیین نامه های مورد نیاز راه اندازی این معاملات -که برخی از آن به عنوان " بورس ارز" یاد می کنند- در بورس کالا تدوین شد و با توجه به طی مراحل آزمایشی معاملات، آماده انجام معاملات رسمی است.

به این ترتیب با توجه به اهمیت بالای پوشش ریسک نوسانات نرخ ارز، نقش بازار مشتقه ارزی و استفاده از ابزارهای نوین مالی از جمله آتی و آپشن پررنگ تر می شود تا بازیگران بازار ارز به کمک آنها بتوانند ریسک های مترتب به فعالیت های ارزی خود را پوشش دهند. از این رو، بورس کالا با فراهم ساختن زیرساخت های فنی و اجرایی لازم و تدوین آیین نامه ها و طراحی نرم افزارهای معاملاتی آن، خود را برای راه اندازی این بازار آماده کرده است.

مقابله با رانت و فساد به کمک یکسان سازی نرخ ارز

در همین ارتباط، مدیرعامل شرکت کارگزاری حافظ در خصوص مزایای اجرای سیاست تک نرخی در کشور گفت: اجرای این برنامه با توجه به اینکه جلوی رانت و فساد را می گیرد، به لحاظ کارکردهای اقتصادی می تواند فضای اقتصاد را شفاف کند.

محمد اقبال نیا تاکید کرد: در حال حاضر به دلیل وجود دو و حتی چند نرخ ارز در کشور، شاهد صدور سیگنال های غلط به فعالان اقتصادی هستیم. از این رو همه فعالان و کارشناسان حوزه اقتصاد شکی در لزوم اجرای برنامه یکسان سازی نرخ ارز ندارند.

وی خاظر نشان کرد: اما اینکه با وجود تلاش دولت این امر تاکنون محقق نشده، به دلیل وجود برخی موانع از جمله تحریم های بین المللی و قطع روابط بانک های ایران با شبکه بانکی بین المللی بوده که کار را برای اجرای این سیاست دشوار کرده است. بطوریکه طی سال های گذشته وجود این موانع عرضه و تقاضا را چه در بازار نقدی و چه در بازار مبادلاتی دچار عدم تعادل کرده است. 

وی افزود: اگر به سمت یکسان سازی نرخ ها در بازار ارز حرکت کنیم، مقدمه و پایه ای برای راه اندازی بازار مشتقه ارز به ویژه در بحث معاملات آتی خواهد بود؛ چرا که این دو لازم و ملزوم یکدیگرند. 

مهم ترین مزایای راه اندازی بازار مشتقه ارزی در بورس کالا

این کارشناس بازار سرمایه به مزایای راه اندازی بازار مشتقه ارزی در بورس کالا نیز پرداخت و گفت: اگر این سیاست در محدوده قیمتی منطقی و معقولی مدیریت شود، راه اندازی بازار مشتقه ارزی ضمن پوشش ریسک بازیگران ارز اعم از صادرکننده و واردکننده کالا و کنترل نوسانات شدید قیمتی کاذب، به جذب سرمایه گذاران خارجی و تسهیل ورود آنها به بازار ایران نیز منتهی خواهد شد. چراکه یکی از بزرگترین نگرانی های سرمایه گذاران خارجی برای ورورد به بازار ایران تلاطم قیمت ارز و عدم اطمینان خاطر آنها نسبت به نرخ سود و بازدهی آنها در سرمایه گذاری های بالقوه است.