بهنام بهزادفر*- از آنجایی که فاکتورهای اقتصادی در کشور روند ثابتی ندارند و پیش بینی پذیر نیستند، پیش بینی آینده بازار سرمایه در داخل کشور نیز به مراتب سخت تر است، علاوه بر آن در برهه زمانی فعلی اقتصاد جهانی نیز متلاطم است که این موضوع نیز تحلیل ها پیرامون آینده بازار را پیچیده تر می کند. فاکتورهای بسیار زیادی جهت بررسی آینده بازار وجود دارد که در اینجا دو مورد از مهمترین فاکتورها مورد بحث و بررسی قرار می گیرند.

نرخ دلار در حال حاضر در محدوده 3900 تومان قرار دارد که نسبت به رقم ابتدای سال کرده است. در حال حاضر تحلیل های بسیار زیادی مبنی بر واقعی بودن یا نبودن این نرخ وجود دارد. با بررسی فاکتورهای مختلفی میت وان نرخ ارز را پیش بینی کرد. یکی از این فاکتورها پیش بینی قیمت ارز بر اساس نرخ تورم کشور است، عامل دیگر پیش بینی نرخ ارز بر اساس میزان صادرات و واردات کشور است، مقدار و میزان فروش نفت نیز میت واند تخمین مناسبی برای کسری بودجه دولت و قیمت ارز باشد، اما یکی از مهمترین روشهای محاسبه نرخ دلار حقیقی یا ارزش ذاتی دلار، تعدیل نرخ ارز اسمی بر اساس مابه التفاوت تورم داخلی و امریکاست. در این روش انتخاب سال مبنا از اهمیت راهبردی برخوردار است.

بهترین زمان برای تعیین سال مبنا، سالی است که عرضه و تقاضای ارز بدون دخالت دلار نفتی تعیین شده باشد. برخی از تحلیلگران سال 1340 ، برخی دیگر ابتدای انقلا و برخی نیز سال 1380 را سالی مناسب می دانند. اگر در دهه 60 و 70 مبنای محاسبه سال پایه قیمت دلار قرار گیرد تفاوت تورم داخلی و امریکا ارقامی بالای 6 هزار تومان را برای قیمت واقعی دلار رقم می زنند و چنانچه سالی همانند 1359 سال پایه در نظر گرفته شود، رقم فعلی دلار همان ارزش ذاتی آن است.

بررسی قیمت واقعی دلار همچنین نشان می دهد که هر زمان با فشار سعی در تثبیت قیمت دلار شد به همان میزان جهش قیمتی در سالهای آتی به وجود آمده است. وضعیتی که بسیاری از تحلیلگران آن را مشابه شرایط فعلی می دانند. چنانچه دلار در محدوده های بالای 4000 تومان قرار گیرد، طبیعتا آن دسته از شرکت های پذیرفته شــده در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران که صادراتی هستند (همانند شرکت های پتروشیمی، فلزی، معدنی، پالایشگاهی- قیمت گذاری با نرخ های جهانی) سودآوری بهتری خواهند داشت و همچنین سایر شرکتها از بابت افزایش نرخ های احتمالی پس از رشد دلار تعدیلات مثبت بسیار خوبی خواهند داد.

تجربه نیز نشان داده معموالا وضعیت بورس با قیمت دلار رابطه مستقیم دارد . همانگونه که در جدول فوق نیز مشخص است بین نرخ دلار و ارزش بازار ارتباط تقریبا مستقیمی وجود دارد و متغیر پیش نگر نیز نرخ دلار است. به عبارت دیگر ابتدا نرخ دلار رشد کرده و سپس بازار به آن واکنش نشان داده است و بالعکس.

از سوی دیگر نرخ های جهانی حدودا 60 درصد بورس کشور به صورت مستقیم به قیمت های جهانی نفت، مشتقات نفتی و فلزات اساسی وابستگی دارد. زمستان سال 94 را می توان اوج افت کالاهای کامودیتی محور دانست. در همین بازه زمانی شاخص به کمترین رقم خود در سه سال گذشته نیز رسیده بود. در این فصل برخی از کامودیتی ها همانند مس پایین ترین قیمت را از ســال 2008 و برخی دیگر همانند نفت پایین ترین قیمت را از ســال 2004 تجربه کردند.

 از زمستان 94  تاکنون فلزات اساسی، نفت و فرآوردههای نفی رشد کرده اند و این موضوع موجب شده که بازار سرمایه کشور نیز رشد مناسبی را تجربه کند. قیمت سنگ آهن بیش از 100 درصد رشد، مس 35 درصد رشد، روی 80 درصد رشد و همچنین فولاد، آلومینيوم، نفت، مشتقات نفتی از جمله متانول، اوره و سایر محصولات پتروشیمی رشد محسوسی داشتند./خبرآنلاین