چین به عنوان یک شریک راهبردی، از اهمیت ویژه‌ای برای ایران برخوردار است. نزدیکی سیاست‌های خارجی ۲کشور، مبادله‌های اقتصادی، آموزشی و همکاری در حوزه انرژی و معدن از عوامل توسعه‌بخش روابط ۲کشور هستند.
به گزارش ماین نیوز، از روابط رسمی این ۲ کشور بیش از ۴دهه می‌گذرد. چین در این سال‌ها در بخش‌های مهم اقتصاد ایران همچون نیروگاه، صنعت سیمان و به‌ویژه مترو سرمایه‌گذاری کرد. در واقع این کشور به عنوان یکی از واردکنندگان نفت همواره از توسعه روابط با ایران سود برده است. از طرفی حوزه انرژی و معدن از مهم‌ترین حوزه‌های شکل‌دهنده روابط ایران و چین است. ایران یکی از ۳عرضه‌کننده نفت به چین بوده به طوری که در سال ۲۰۱۱میلادی (۱۳۸۹ خورشیدی) مهم‌ترین خریدار نفت ایران بوده و۱۰درصد نفت وارداتی خود را به وسیله ایران تامین کرده است. از طرفی باید به اتفاق‌های رخ داده در چند سال گذشته نگاهی انداخت و گفت حجم مبادله‌ها در حوزه معدن و صنایع معدنی به ویژه در دولت یازدهم افزایش خوبی داشت.

در ابتدای این دولت قراردادهایی به ارزش ۲۰ میلیارد یورو برای پروژه‌های اقتصادی ایران گشایش اعتبار شد که از این میان حدود یک میلیارد و ۸۰۰ میلیون یورو گشایش اعتبار برای پروژه‌ها از جمله ۷طرح فولادی هر کدام با ۸۰۰ هزار تن ظرفیت تولید نهایی شده است. با توجه به این حجم از فعالیت‌ها و بالا بودن میزان ظرفیت‌های مواد معدنی در چین و در اختیار داشتن بازار بسیاری از کانی‌ها می‌بینیم ایران در بازار وارداتی چین در حوزه معدن سهم ناچیزی دارد. 

از طرفی ایران درحال‌حاضر هفتمین تامین‌کننده سنگ‌آهن چین است این در حالی است که در سال ۲۰۱۳ میلادی(۱۳۹۱ خورشیدی) ایران جزو ۴ کشور برتری بوده که به چین سنگ‌آهن صادر می‌کرده است. در آن سال حجم صادرات سنگ‌آهن ایران زیاد بود و قیمت‌های جهانی هم از صادرات سنگ‌آهن ایران حمایت می‌کرد. در این بازه زمانی، سهم ایران از کل واردات سنگ‌آهن به چین، بین ۳/۲ تا ۵/۲درصد از حجم کل واردات این کشور بود اما بین سال‌های ۲۰۱۴ و ۲۰۱۵ (۱۳۹۲تا ۱۳۹۵خورشیدی)به دلیل تعطیلی بخش قابل توجهی از معادن خصوصی و از سوی دیگر افت صادرات، سهم ایران از صادرات سنگ‌آهن به چین به میزان یک درصد کاهش پیدا کرد.

این آمار بیانگر آن است که کشور ما تنها یک درصد سنگ‌آهن وارداتی چین را تامین می‌کند و ۹۹ درصد دیگر را کشورهای دیگری مانند استرالیا، برزیل، افریقای جنوبی، هند، کانادا و اوکراین تامین می‌کنند. در زمینه آموزشی و دانشگاهی و انتقال تجربه‌های کارشناسی نیز چین دارای اهمیت است. این کشور در نظر دارد مانند زمینه‌های تجاری و اقتصادی گسترده خود، دست به رقابت در زمینه آموزشی با کشورهای پیشرفته بزند. با توجه به تخصیص بودجه و امکاناتی که به این منظور در نظر گرفته‌اند، احتمال دستیابی به این چشم‌انداز در آینده به شدت نزدیک بسیار محتمل است. 

بسیاری از دانشگاه‌های چین رتبه خوبی بین دانشگاه‌های مطرح جهان دارند که از جمله رشته‌های مطرح در آن، مهندسی معدن است. با توجه به فناوری‌ها و نوآوری جدید چین در حوزه معدنکاری، تبادل کارشناسان و متخصصان از ۲کشور برای بررسی و مطالعه زمینه‌های همکاری آنها در حوزه‌های آموزشی و عملیاتی شدن ظرفیت‌های همکاری در کوتاه‌مدت موثر خواهد بود.


علیرضا آشفته - کارشناس معدن