«بدبینی نسبت به‌دنیای اقتصاد که اوایل امسال شکل گرفت، در هفته‌های اخیر افزایش یافته است. جریان‌های تجاری در آسیا افزایش یافته‌اند. خرده فروشی امریکا قوی شده و صنایع تولیدی اروپا به مشکل خورده‌اند. اما تمام این‌ها آنقدر بد نیست که دوباره فضا را غبارآلود کند. تهدیداصلی این است که قیمت‌های نفت دوباره بالا رفته‌اند. تنها در روز 23 آوریل، قیمت نفت برنت از محدوده 74 دلار به ازای هر بشکه گذشت که بالاترین سطح در 6 ماه اخیر است.

ریحانه یاسینیخبرنگار

اگرچه نحوه عملکرد بازار نفت طی دهه گذشته تغییر کرده اما نفت همچنان عامل مهمی در مسیر بخشیدن به اقتصاد جهان است.» هفته نامه اکونومیست با چنین مقدمه‌ای نسبت به تبعات بازی امریکا در بازار نفت برای اقتصاد جهان، هشدار داده است. شماره جدید این نشریه نامدار اقتصادی، روز گذشته منتشر شد و تیتر «تهدید نفت برای رشد جهان» روی جلد آن قرار داشت. بر اساس تحلیل آن، تبعات شدت گرفتن تحریم نفتی ایران بسیار گسترده است و می‌تواند باعث افزایش بحران‌های اقتصادی در اقتصادهای نوظهور و افزایش تورم در اروپا و امریکا شود. اکونومیست لغو معافیت‌ها برای واردات نفت از ایران را یک عامل اصلی برای بالارفتن قیمت‌های نفت می‌داند که باعث کاهش حدود یک درصد از کل عرضه جهانی نفت می‌شود. اما این تنها تهدید برای عرضه نفت نیست:«جنگ، تولید در لیبی را تهدید کرده است. تحریم‌ها علیه ونزوئلا عرضه نفت این کشور به بازار را بسیار محدود کرده است. اگرچه امسال نفت تگزاس اندکی فضا را بهبود می‌بخشد، اما نمی‌تواند نفت سنگین و ترشی را که در ونزوئلا یافت می‌شود، تولید کند. در نهایت هم بعد از تحریم‌های امریکا، فرمانده نیروی زمینی ارتش ایران اعلام کرد که تنگه هرمز یا باید برای همه باز باشد یا برای همه بسته باشد. یک پنجم از کل عرضه نفت جهانی از طریق این تنگه انجام می‌شود. موجودی نفت کم است و هنوز مشخص نیست که تولیدکنندگان دیگر بتوانند برای جبران شوک عرضه، به میزان کافی تولیدشان را افزایش دهند.»
افزایش قیمت نفت؛ امکان یا احتمال؟
«کار کردن با این قیمت‌های نفت، به معنای آن است که اقتصاد جهان پیچیده‌تر از آنچه بوده، خواهد شد.» اکونومیست این گزاره را چنین شرح می‌دهد:«در امریکا، مصرف‌کنندگان بنزین باید پول بیشتری برای پر کردن باک ماشین هایشان بپردازند. البته از طرف دیگر به خاطر سرمایه‌گذاری بیشتر در شل و تگزاس، مزایایی هم برای تولید ناخالص داخلی امریکا وجود خواهد داشت. با تمام اینها، نفت گران‌تر خبر بدی برای اقتصاد جهان است. اروپا که اقتصاد آن در اوضاع بدتری نسبت به امریکاست، صنعتی مثل شل برای جبران ضرر مصرف کنندگانش ندارد. چین که مقادیر زیادی طلای سیاه وارد می‌کند، منشأ بسیاری از تهدیدهای اخیر رشد جهانی بوده است. همچنین با افزایش قیمت نفت بحران‌های اقتصادی در ترکیه، آرژانتین و پاکستان با تورم و کسری بودجه بیشتر، بدتر خواهد شد.» افزایش قیمت نفت در بانک‌های مرکزی جهان هم مؤثر است. اکونومیست می‌نویسد:«بعد از افزایش قیمت‌های نفت در سال 2018، بانک‌های مرکزی متعددی در بازارهای نوظهور نرخ بهره را از ترس تورم، افزایش دادند. در امریکا و اروپا هم سیاستگذاران امسال توانسته‌اند که از طریق سیاست‌های پولی و نیاز به افزایش تولید، انتظارات تورمی را خنثی کنند. اما قیمت‌های بالاتر نفت، می‌تواند این روند را به عقب برگرداند. با کسادی اوضاع بازارهای کار، بانک‌های مرکزی هم بشتر تحت فشارهای تورمی قرار خواهند گرفت، فشارهایی که نفت آنها را شکل می‌دهد.» اکونومیست تحلیل این هفته خود را چنین به پایان می‌رساند:«شوک جدی قیمت نفت بیش از آنکه یک «احتمال» باشد، یک «امکان» است. اقتصاد دنیا هنوز شکننده است و این ریسکی ناخوشایند است.»
«گاردین» دو روز پیش بازار نفت را چنین پیش بینی کرد: تهران اقدام امریکا را با تهدید به بستن تنگه هرمز پاسخ داده است. اگر این اتفاق بیفتد، قیمت نفت بسرعت به بالای 100 دلار به ازای هربشکه خواهد رسید. پیش‌بینی می‌شود که در هفته‌های پیش رو، قیمت نفت به 80 دلار برسد. بالا رفتن قیمت نفت، هزینه‌های بازرگانی را افزایش و قدرت خرید مصرف‌کنندگان را کاهش می‌دهد. این به معنای رشد ضعیف‌تر است که شانس انتخاب مجدد دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری 2020 امریکا را تهدید می‌کند.