ساعت24 -تا قبل از اصلاح قانون چک، اگر می‌خواستید چکی را وصول کنید و صندوقدار از موجودی ناکافی حساب خبر می‌داد، نسبت به برگشت‌زدن چک دچار تردید می‌شدید.

تا قبل از اصلاح قانون چک، اگر می‌خواستید چکی را وصول کنید و صندوقدار از موجودی ناکافی حساب خبر می‌داد، نسبت به برگشت‌زدن چک دچار تردید می‌شدید. احتمال می‌رفت به صاحب حساب تلفن کنید و او شما را تهدید کند که بایستی منتظر بمانید وگرنه در صورت برگشت‌زدن چک باید حالا حالاها بدویید! روند قانونی طولانی برای وصول موجودی چک پس از برگشت، باعث می‌شد تا عطای برگشت زدن چک را به لقایش ببخشید و زیربار زورگویی‌های صاحب حساب بروید. این در حالی بود که صاحب حساب همچنان به کشیدن چک‌های بلامحل خود به دیگران ادامه می‌داد. همچنین به هنگام داد و ستد با افراد غریبه نمی‌توانستید متوجه شوید که حساب طرف مقابل شما تا چه حد معتبر است؟ با روی کار آمدن چک‌های صیاد (صدور یکپارچه چک ها) و اصلاح قانون چک‌، همه چیز تغییر کرد و چک‌ها اعتبار بیشتری را تجربه کردند. مجلس شورای اسلامی با رویکرد کاهش تعداد چک‌های برگشتی و افزایش اعتبار چک تغییراتی در قانون صدور چک ایجاد کرد. از آن‌جایی که طی سال‌های اخیر آمار چک‌های برگشتی افزایش یافته بود، قانون چک به بازنگری نیاز مبرم داشت. این بازنگری‌ها در نسخه اصلاحی قانون صدور چک محقق شد. قانون صدور چک مشتمل بر 11 ماده در جلسه علنی روز یک‌شنبه مورخ 13 آبان ماه سال 97 مجلس شورای اسلامی تصویب شد و در تاریخ 23 آبان 97 به تأیید شورای نگهبان رسید. 

 

مهم‌ترین موارد قانون اصلاح چک

1- مهلت 10 روزه برای ارسال اطلاعات چک‌های برگشتی به سامانه بانک مرکزی لغو شده و به محض صدور گواهی‌نامه عدم پرداخت، بانک‌ها مکلف به ارسال اطلاعات مذکور به این سامانه هستند.


2- بانک‌ها مکلف به درج کد رهگیری روی گواهی‌نامه عدم پرداخت صادر شده بود و بدیهی است به گواهی‌نامه فاقد کد رهگیری در مراجع قضایی و ثبتی ترتیب اثر داده نخواهد شد.
3- به استناد تبصره 2 ماده 5 مکرر، اطلاعات چک‌های برگشتی اشخاص حقوقی در سابقه امضاکنندگان آن‌ها نیز نمایش داده خواهد شد و خروج اشخاص مذکور از شرکت تاثیری در موضوع فوق نخواهد داشت.


4- در خصوص واریز کسری مبلغ چک به حساب توسط صادرکننده برای رفع سوء اثر از آن، مدت زمان مسدودی مبلغ در حساب از دو سال به یک سال کاهش یافته است.
5- در صورت ارائه هر یک از مدارک مربوط به رفع سوء اثر از چک‌های برگشتی مذکور در متن قانون (لاشه چک، رضایت نامه رسمی از دارنده چک، نامه رسمی از مرجع قضایی یا ثبتی ذی صلاح مبنی بر اتمام عملیات اجرایی در خصوص چک؛ حکم قضایی مبنی بر برائت ذمه صاحب حساب درخصوص چک) پیش از یک سال از تاریخ انسداد مبلغ چک، بانک می‌بایست نسبت به رفع انسداد از مبلغ مسدود شده اقدام کند.


6- در صورتی که موجودی حساب صادرکننده چک نزد بانک کمتر از مبلغ چک باشد، به تقاضای دارنده چک بانک مکلف است مبلغ موجودی در حساب را به دارنده چک بپردازد.
7- 24ساعت پس از برگشت چک تمام بانک‌ها از ارائه خدمات بانکی به دارنده چک برگشتی خودداری می‌کنند.
8- تمام حساب‌های بانکی صادرکننده چک برگشتی در تمام بانک‌ها مسدود می‌شود. واریز کسری مبلغ چک به حساب جاری نزد بانک، ارائه لاشه چک به بانک، ارائه رضایت‌نامه رسمی از دارنده چک، ارائه نامه رسمی از مرجع قضایی، ارائه حکم قضایی مبنی بر برائت ذمه صاحب حساب و سپری شدن مدت سه‌سال از تاریخ صدور گواهی‌نامه عدم پرداخت مشروط به نبود طرح دعوای حقوقی یا کیفری شش راه رفع سوءاثر است. حداکثر مدت اعتبار چک از زمان دریافت دسته چک سه‌سال است.

هشدار به امضاکنندگان چک‌های برگشتی حقوقی
بانک مرکزی با اشاره به قانون اصلاح قانون صدور چک اعلام کرد: اطلاعات چک‌های برگشتی اشخاص حقوقی در سابقه امضاکنندگان آن‌ها نیز نمایش داده خواهد شد و خروج اشخاص مذکور از شرکت تاثیری در موضوع فوق نخواهد داشت.

کاهش چک‌های برگشتی پس از اصلاح قانون چک
بر اساس گزارش بانک مرکزی و با توجه به اجرای قانون جدید چک، نسبت تعداد و ارزش چک‌های برگشتی به چک‌های مبادله شده در اسفند ۹۷ باز هم کاهش یافت و به کمترین میزان خود در دو سال گذشته رسید.