بانک‌های مرکزی با استفاده از سیاست‌های پولی مختلف به مدیریت نظام پولی پرداخته و از طریق این سیاست‌ها ثبات اقتصادی را در جوامع ایجاد می‌کنند.

 

به گزارش اقتصادبرتر بانک‌های مرکزی با استفاده از سیاست‌های پولی مختلف به مدیریت نظام پولی پرداخته و از طریق این سیاست‌ها ثبات اقتصادی را در جوامع ایجاد می‌کنند. یکی از ابزارهای این سیاست‌های پولی، عملیات بازار باز است.

بانک مرکزی در عملیات بازار باز به انتشار، خرید و فروش اوراق قرضه می‌پردازد و با این اقدام نرخ بهره و پایه پولی را مدیریت می‌کند. در شرایط رکودی، بانک مرکزی با خرید اوراق قرضه موجود در جامعه پایه پولی را افزایش می‌دهد. در این حالت قیمت اوراق افزایش و در نتیجه نرخ بهره کاهش می یابد و این اقدام بانک‌ مرکزی منجر به تعدیل رکورد حاکم بر اقتصاد می‌شود. در شرایط تورمی نیز بانک مرکزی اقدام به انتشار اوراق قرضه و یا فروش اوراق قرضه از قبل خریداری شده خود می‌کند که در این حالت نقدینگی موجود در جامعه کاهش یافته و تورم تعدیل می‌شود؛ بنابراین عرضه اوراق قرضه منجر به کاهش قیمت این اوراق و در نتیجه افزایش نرخ بهره می‌شود.

به طور کلی عملیات بازار باز یکی از ابزارهای موثر سیاست‌های پولی بانک‌های مرکزی به شمار می‌رود، اما باید از این ابزار به طور صحیح و متناسب با شرایط اقتصادی جامعه استفاده کرد. به عنوان مثال در شرایطی که بانک مرکزی مجاز به استفاده از عملیات بازار باز شود، عملا این سیاست در ابتدای امر منجر به خرید اوراق قرضه موجود در جامعه شده و پایه پولی را افزایش و نرخ بهره را کاهش می‌دهد، اما این اقدام در شرایطی که اقتصاد درگیر رکود تورمی است، نتیجه‌ای جز افزایش تورم نخواهد داشت و یا اگر اقتصادی سالیان متمادی از تورم و یا رکود تورمی رنج ببرد و هیچ‌گاه شرایط کلان اقتصادی دچار رکود ناشی از کاهش تقاضا در جامعه نشود، فروش اوراق قرضه توسط بانک مرکزی سیاستی موثر برای کاهش تورم بوده، اما خرید اوراق قرضه توسط بانک مرکزی شرایط تورمی اقتصاد را بدتر می‌کند.

✍️نوید سالک، کارشناس بازارسرمایه