تصمیم روز گذشته ایران مبنی بر کاهش تعهدات هسته‌ای و افزایش سطح غنی‌سازی اورانیوم واکنش‌های بسیاری به دنبال داشته است. مقامات ایرانی اعلام کرده‌اند که این روند کاهش تعهدات در گام‌های 60 روزه ادامه پیدا خواهد کرد. اما آیا این تصمیم می‌تواند منجر به برداشته شدن تحریم‌های آمریکا علیه ایران شود؟

 

روز گذشته پس از آنکه ایران اعلام کرد در گام دوم کاهش تعهدات هسته‌ای، سطح غنی‌سازی اورانیوم را افزایش خواهد داد، اتحادیه اروپا از این تصمیم ابراز نگرانی کرد و در مورد تبعات آن هشدار داد.

به گزارش تجارت‌نیوز به نقل از بلومبرگ، اتحادیه اروپا همچنین اعلام کرد طرف‌های توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ با ایران در مورد امکان برگزاری یک جلسه اضطراری رایزنی می‌کنند.

این اقدام ایران با هدف فشار بر اروپا برای کاهش تاثیر تحریم‌های فلج‌کننده آمریکا بر اقتصاد این کشور انجام شده است.

در ماه می سال ۲۰۱۸ آمریکا پس از خروج از برجام تحریم‌ها بر ایران را بار دیگر اعمال کرد. بازگشت تحریم‌ها موجب شده ارزش ریال ایران در برابر دلار به یک‌سوم کاهش و تورم به شکل قابل توجهی افزایش پیدا کند.

مقامات ایرانی اعلام کرده‌اند که این روند کاهش تعهدات در گام‌های ۶۰ روزه ادامه پیدا خواهد کرد. به ادعای بلومبرگ، تعیین مهلت‌های ۶۰ روزه شاید به معنای باز گذاشتن در برای انجام مذاکره با اروپا است.

بریتانیا روز گذشته در واکنش به این اقدام ایران گفت: این کشور به برجام متعهد است و انتظار دارد ایران هم به تعهداتش پایبند بماند.

عباس عراقچی، معاون وزیر امور خارجه ایران گفته است: اروپایی‌ها هنوز نتوانسته‌اند خواسته‌های ما را برآورده کنند. اما این به این معنا نیست که ما خواهان ادامه برجام نیستیم. حرکت ما به گونه‌ای است که فرصت برای گفتگو، دیپلماسی و تعامل در این مدت فراهم شود. اما اگر از این فرصت استفاده نشود، نباید کسی در تصمیم ایران تردید کند که کاهش روند تعهدات ادامه خواهد یافت.

عراقچی همچنین اعلام کرده است: آمریکا اگر تحریم‌ها علیه ایران را بردارد می‌تواند در مذاکرات ایران در چارچوب ۴+۱ حضور پیدا کند.

ایران ۶۰ روز پیش در سالگرد خروج آمریکا از برجام با تعیین ضرب‌الاجلی دو ماهه به اروپا برای جبران تحریم‌های یک‌جانبه آمریکا و به خصوص خرید نفت از ایران اعلام کرد اگر اروپا این خواسته را برآورده نکند، در هفتم جولای تعهدات خود را به برجام کاهش خواهد داد.

ایران از یک هفته پیش سطح غنی‌سازی اورانیوم با درجه پایین را افزایش داد و روز یکشنبه نیز اعلام کرد روند غنی‎سازی اورانیوم به بالاتر از محدوده ۳٫۶۷ درصدِ تعیین‌شده در برجام را ادامه خواهد داد.

این تصمیم ایران واکنش‌های بسیاری به دنبال داشته است.

اگر ایران روند کاهش تعهدات به برجام را ادامه دهد، فشارهای دولت آمریکا بر اروپا افزایش می‌یابد که این مساله اجرایی کردن کانال اینستکس را دشوارتر خواهد کرد.

سخنگوی وزارت امور خارجه بریتانیا روز گذشته در واکنش به این اقدام ایران گفت: این کشور بهبرجام متعهد است و انتظار دارد ایران هم به تعهداتش پایبند بماند.

او همچنین اعلام کرد که در خصوص این اقدام بسیار نگران است و از ایران خواست تا تمام اقداماتی که در تضاد با تعهداتش در توافق هسته‌ای است، متوقف کند.

آژانس بین‌المللی انرژی نیز با اشاره به این موضوع که ایران از میزان غنی‌سازی تا حد تسلیحاتی که ۹۰ درصد است، فاصله دارد، به ایران هشدار داد. آژانس همچنین اعلام کرد: ما از تصمیم ایران افزایش سطح غنی‌سازی مطلع هستیم و بازرسان آژانس که در این حضور دارند به محض تایید این موضوع را به مرکز گزارش خواهند داد.

در ماه فوریه سال جاری میلادی، فرانسه، آلمان و بریتانیا به ثبت کانال ویژه تجارت، موسوم به اینستکس میان ایران و اروپا اقدام کردند. این کانال اما یک مکانیسم مالی است که تنها تجارت مواد غذایی و دارو را فراهم می‌آورد. ایران اما به دنبال راهی برای فروش نفت خود به اروپا است.

طی این مدت اروپا نشان داده که به دنبال حفظ برجام است؛ با این حال اگر ایران روند کاهش تعهدات به برجام را ادامه دهد، فشارهای دولت آمریکا بر اروپا افزایش می‌یابد که این مساله اجرایی کردن کانال اینستکس را دشوار و زمان‌برتر خواهد کرد.

رئیس‌جمهور آمریکا ادعا می‌کند با فشار حداکثری قصد دارد ایران را به میز مذاکره بازگرداند.

گفته شده، شنبه شب، در جریان گفتگوی میان روسای‌جمهور ایران و فرانسه، دو طرف برای اقدام به منظور فراهم کردن شرایطی برای از سرگیری مذاکرات هسته‌ای تا پانزدهم جولای توافق کردند.

مایک پومپئو، وزیر امور خارجه آمریکا روز یکشنبه در توییتی نوشته است: گسترش اخیر برنامه هسته‌ای ایران منجر به انزوا و تحریم‌های بیشتر خواهد شد. کشورها باید استاندارد طولانی‌مدت حق غنی‌سازی صفر برای برنامه هسته‌ای ایران را اعاده کنند.

در عین حال، بنیامین نتانیاهو اقدام ایران برای افزایش سطح غنی‌سازی را گامی خطرناک توصیف کرد و از کشورهای اروپایی خواست تا تحریم‌های ایران بار دیگر به‌طور خودکار بازگردد.

از سوی دیگر، رئیس‌جمهور آمریکا که ادعا می‌کند با فشار حداکثری قصد دارد ایران را به میز مذاکره بازگرداند، در واکنش به افزایش سطح غنی‌سازی هشدار داده است. آمریکا پیش‌تر اعلام کرده بود با هدف کاهش نفوذ سیاسی ایران در خاورمیانه از توافق هسته‌ای خارج می‌شود.