دنیای اقتصاد : قیمت نفت روز گذشته برای دومین روز معاملاتی پیاپی افزایش یافت، با این حال همچنان در سطوحی پایین‌تر از پیش از حمله به تاسیسات نفتی آرامکو، غول نفتی عربستان باقی ماند. آنطور که خبرگزاری‌ بلومبرگ گزارش می‌دهد، رشد قیمت نفت در روز گذشته تا حدود زیادی به خوش‌‌بینی معامله‌گران به از سرگیری مذاکرات پکن و واشنگتن برای حل اختلافات تجاری بازمی‌گردد. رویترز نیز ضمن تاکید بر این مساله، نگرانی از کاهش عرضه عراق به دنبال ادامه‌دار شدن اعتراضات مردمی را دیگر عامل اثرگذار بر بازار نفت ارزیابی کرده است. با وجود این شرایط، به‌نظر می‌رسد در مجموع چشم‌انداز بازار نفت همچنان تیره است، به‌طوریکه ریسک بزرگی چون حمله به تاسیسات نفتی آرامکو نیز معامله‌گران و سرمایه‌گذاران بازار نفت را متقاعد نکرده که قیمت‌ها در آینده ممکن است به سطح بالاتری برسد. این موضوعی است که نشریه وال‌استریت ژورنال در گزارشی که بر اساس یک نظرسنجی از ۱۳ بانک بزرگ سرمایه‌گذاری تنظیم شده، اعلام می‌کند.

 

براساس این گزارش، این بانک‌های بین‌المللی بعد از حمله به تاسیسات آرامکو تغییری در برآورد خود از بهای نفت در سه ماهه پایانی سال جاری میلادی لحاظ نکرده‌اند، این یعنی حمله به مهم‌ترین تاسیسات نفتی جهان نیز برای افزایش برآوردها از قیمت نفت توسط بانک‌های سرمایه‌گذاری کافی نبوده است. هرچند پیش‌بینی‌ این موسسات از قیمت نفت چندان دقیق نیست و در کمتر مواردی محقق شده است، اما این عدم تغییر دیدگاه خود نشان از جدی نبودن ریسک‌های منطقه‌ای از نگاه تحلیلگران بازار نفت دارد. به اعتقاد آنها در شرایطی که نگرانی‌ها از سمت تقاضای بازار اوج گرفته و کمتر امیدی به ایجاد توافق تجاری بین چین و آمریکا وجود دارد، تنها یک تعمیق در توافق نفتی می‌تواند بازار نفت را از رخوت خارج کند.

بی‎تفاوتی بانک‌ها به ریسک‌های ژئوپلیتیک

آن‌طور که وال‌استریت ژورنال گزارش می‌دهد، پیش‌بینی بانک‌ها از قیمت نفت در سه ماه پایانی سال‌جاری میلادی بعد از حمله به بزرگ‌ترین و مهم‌ترین تاسیسات نفتی جهان تغییری نداشته است. حمله به تاسیسات نفتی بقیق و خریص در ۱۴ سپتامبر به توقف بیش از نیمی از تولید نفت عربستان و بیش از ۵درصد از عرضه جهانی منجر شد و بیشترین رشد روزانه نفت در اولین روز معاملات بعد از این واقعه را به دنبال داشت. با این حال به‌نظر می‌رسد حتی این حمله که بزرگ‌ترین حمله به تاسیسات نفتی در جهان بعد از جنگ خلیج و حمله صدام حسین به چاه‌های نفتی کویت بود نیز نتوانسته نظر سرمایه‌گذاران بانکی را در نفت درخصوص این کالا تغییر دهد.

طبق نظرسنجی وال‌استریت ژورنال از ۱۳ بانک بزرگ بین‌المللی، انتظار می‌رود متوسط قیمت نفت برنت در سه ماه پایانی سال ۲۰۱۹ حدود ۳/ ۶۴ دلار بر بشکه باشد که نسبت به پیش‌بینی قبلی این بانک‌ها که پیش از حمله به تاسیسات آرامکو اعلام شده بود، تغییر محسوسی نداشته است. این رقم پیش‌بینی شده در عین حال، نسبت به پیش‌بینی‌های سال گذشته این بانک‎ها حدود ۱۰ درصد کمتر است، به این معنا که اواخر سال ۲۰۱۸ پیش‌بینی می‌شد که نفت برنت در سه ماه پایانی ۲۰۱۹ حدود ۵/ ۷۱ دلار بر بشکه معامله شود. همچنین این بانک‌ها پیش‌بینی کرده‌اند که به‌طور متوسط نفت وست‌تگزاس اینتر‌مدیت که نفت شاخص بازار آمریکا است، در سه ماه چهارم سال ۲۴/ ۵۸ دلار بر بشکه به فروش برسد. این نرخ کمتر از ۵۰ سنت از برآورد قبلی این موسسات بالاتر است. آن‌طور که برخی از کارشناسان این ۱۳ بانک اعلام کرده‌اند، دلیل عدم تغییر در برآوردها از قیمت نفت این است که به‌نظر نمی‌رسد با این حملات تغییری در جریان عرضه نفت جهان ایجاد شده باشد.

آنطور که دیمین کوردوالین، یکی از مدیران بانک آمریکایی گلدمن‌ساکس می‌گوید، «بعد از حملات، عربستان با استفاده از نفت انبار شده در ذخایر خود جریان عرضه نفت را حفظ کرد.» این کارشناس بازار نفت همچنین بر این باور است که این حملات روی موجودی ذخایر کشورهای عضو سازمان توسعه و همکاری‌های اقتصادی OECD اثر داشته. داده‌های اداره اطلاعات انرژی آمریکا این پیش‌بینی‌ها را تایید می‌کند. بر اساس این آمار، سطح موجودی ذخایر تجاری آمریکا در هفته منتهی به ۲۷ سپتامبر ۳ میلیون بشکه و در هفته منتهی به ۲۰ سپتامبر ۵/ ۲ میلیون بشکه افزایش یافته است. این در حالی است که در روزهای اوج اضطراب از حمله به تاسیسات آرامکو انتظار می‌رفت با کاهش عرضه نفت عربستان، افزایش جریان صادرات نفت آمریکا بخشی از کمبود عرضه را جبران کند از این‌رو پیش‌بینی می‌شد موجودی ذخایر تجاری این کشور کاهش یابد.

مسیر صعودی نفت در پایان ۲۰۱۹؟

این برآوردها علاوه بر اینکه نشان از عدم جدی بودن ریسک‎های ژئوپلیتیک برای سرمایه‌گذاران بانکی دارد، موضوع دیگری را مطرح می‌کند. روز گذشته قیمت هر بشکه نفت برنت بیش از ۵۰ سنت معادل حدود یک درصد رشد کرد و به مرز ۵۹ دلار بر بشکه نزدیک شد. نفت‌خام آمریکا نیز بیش از ۶۰ سنت معادل ۱/ ۱ درصد افزایش قیمت را به ثبت رساند تا در زمان تنظیم این گزارش ۴۳/ ۵۳ دلار بر بشکه معامله شود. نفت هفته گذشته بیشترین افت هفتگی از ماه جولای را به ثبت رساند و در حال‌حاضر نه‌تنها به کمتر از سطوح پیش از حملات به آرامکو رسیده، بلکه با ثبت افت بیش از ۲۰ درصدی نسبت به بیشترین سطح قیمتی خود مجددا وارد فاز خرسی شده است. بر این اساس، درصورتی که پیش‌بینی این بانک‌ها از بهای نفت محقق شود، باید انتظار افزایش قیمت‌ها را در سه ماه باقی مانده از سال ۲۰۱۹ داشته باشیم. در واقع پیش‌بینی‌ها از قیمت نفت از سطوح کنونی حدود ۵دلار، معادل ۸درصد بیشتر است. برای سال ۲۰۲۰ نیز بانک‌ها پیش‌بینی کرده‌اند که برنت به‌طور متوسط ۹۵/ ۶۱دلار در هر بشکه و نفت خام‌آمریکا ۵۵/ ۵۶ دلار در هر بشکه معامله شود. هری چیلینگوریان، رئیس استراتژی بازارهای کالایی در BNP Paribas بر این باور است که کند شدن رشد اقتصادی جهانی و تکمیل یکی از خطوط لوله انتقال نفت در ایالات‌متحده در اواخر سال ۲۰۱۹ و اوایل سال ۲۰۲۰ که نفت حوزه پرمیان را به خلیج مکزیک منتقل می‌کند. به احتمال زیاد دو عامل اصلی اثرگذار بر بازارهای نفتی خواهد بود.

اوپک به نجات بازار می‌آید؟

در این میان به‌نظر می‎رسد، با فروکش کردن اضطراب‌ها و نگرانی از افزایش ریسک‌های منطقه‌ای، مجددا نگاه‌ها به اوپک خیره شده و بسیاری از کارشناسان به گمانه‎‌زنی درخصوص تصمیم این سازمان در نشست ماه دسامبر پرداخته‌اند. اوپک و متحدانش از ابتدای سال ۲۰۱۹ در مجموع ۲/ ۱ میلیون بشکه در روز از عرضه نفت خود به منظور متعادل کردن بازار کاسته‌اند. آنها در نشست قبلی این سازمان که اوایل جولای در وین برگزار شد، توافق کردند که کاهش عرضه را تا پایان فصل اول ۲۰۲۰ ادامه دهند. با این حال کاهش عرضه اوپک پلاس در برابر کاهش مداوم تقاضا برای نفت در پی تضعیف رشد اقتصاد جهانی نتوانسته به قیمت‌ها کمک چندانی کند. آخرین گزارش اوپک نشان می‌دهد که تقاضا برای نفت اوپک در سال ۲۰۲۰ حدود ۴/ ۲۹ میلیون بشکه در روز است. این رقم حدود ۳۰۰ هزار بشکه از میزان عرضه اوپک در ماه آگوست کمتر است.

از این‌رو کارشناسان انتظار دارند این سازمان در نشست آتی خود که در اواخر دسامبر برگزار خواهد شد، تصمیم بگیرد که کاهش عرضه را تعمیق بخشد. عبدالعزیز بن‌سلمان، وزیر انرژی عربستان سعودی درست چند روز پیش از حملات به تاسیسات آرامکو اعلام کرده بود که سیاست کاهش بیشتر عرضه در نشست آتی اوپک بررسی خواهد شد. از این‌رو، وارن پترسون، رئیس استراتژی بازارهای کالایی در آی‌ان‌جی بانک بر این باور است که «تا زمان برگزاری نشست اوپک، بازار در شرایط متعادلی خواهد بود. ما به قیمت‌هایی نیاز داریم تا سیگنال کاهش عمیق‌تر عرضه را به اوپک صادر کند.»