گروه اقتصادی

خبرهای مهمی که در زیر سایه تسلسل و تواتر رویدادهای مهم منطقه‌ای هفته گذشته گم شد، اندک نیست؛ خبرهای مهم و راهبردی. افتتاح خط لوله مهم ترک استریم، قرارداد گازی ۱۵ ساله کویت و قطر و آغاز صادرات گاز اسرائیل به مصر، 3 خبر گازی هفته گذشته بود که معادلات جهان را برهم می‌زند و به اهمیت استراتژیک و ژئوپلیتیک کشورهای صادرکننده یعنی روسیه، قطر و اسرائیل می‌افزاید.

چراکه کشیدن هر خط لوله یا امضای قرارداد صادرات گاز به مفهوم کوچک‌تر شدن بازار برای بازیگران دیگر است.
یک پروژه تاریخی در حوزه انرژی
در روزهایی که تهران سرگرم تنش با امریکا بود، خط لوله انتقال گاز روسیه به ترکیه موسوم به ترک استریم هفته گذشته با حضور رؤسای جمهوری دو کشور به بهره‌برداری رسید.
این خط لوله جایگزین سوث استریم (کریدور گاز جنوب) است که تقریباً همان مسیر را می‌پیماید. خط لوله جدید پیش از ورود به آب‌های ترکیه تقریباً ۲۳۰ کیلومتر از زیر دریای سیاه عبور می‌کند و ۷۰۰ کیلومتر دیگر ادامه پیدا می‌کند. مهندسین آن آلمانی، روسی و ژاپنی هستند و ظرفیت انتقال ۳۱.۵ میلیارد متر مکعب در سال را دارد.
اردوغان رئیس جمهوری ترکیه با اشاره به تاریخی بودن این پروژه در حوزه انرژی می‌گوید که کشورهای اروپایی نیز برای حضور در فاز دوم این پروژه و رسیدن گاز روسیه به اروپا تمایل زیادی دارند. مسأله‌ای که به تقویت حضور گاز روسیه در مقابل گاز امریکا در اروپا می‌افزاید و رقابت‌ها را میان این دو بازیگر اصلی بر سر بازار اروپا بیشتر می‌کند. این خط لوله نه تنها روابط مسکو - آنکارا را تقویت می‌کند بلکه کار ایران را در بازار گازی ترکیه سخت‌تر خواهد کرد. ترکیه یکی از مشتریان گازی ایران است.
قرارداد ۱۵ ساله فروش گاز قطر به کویت
خبر دوم مربوط به‌ قطر بزرگ‌ترین صادرکننده ال‌ان‌جی (گاز مایع) است. شرکت دولتی نفت قطر هفته گذشته اعلام کرد، قراردادی ۱۵ ساله برای عرضه سالانه ۳ میلیون تن ال‌ان‌جی به کویت به امضا رسانده است.
به‌گزارش رویترز، شرکت قطر پترولیوم در بیانیه‌ای مشترک با کویت پترولیوم اعلام کرد، تحویل محموله‌های ال‌ان‌جی به بندر الزور کویت در سال 2022 آغاز خواهد شد تا به تأمین نیاز رو به افزایش این کشور به انرژی بویژه در بخش تولید برق کمک کند.
قطر، بزرگترین عرضه‌کننده ال‌ان‌جی جهان قصد دارد تولید ال‌ان‌جی خود را تا سال 2027 میلادی به 126 میلیون تن افزایش دهد. این کشور علاوه بر قاره‌های دیگر از بازار کشورهای همسایه خلیج فارس نیز سهم دارد و در حال افزایش این سهم است.
اسرائیل به‌دنبال بازار اروپا
اسرائیل بعد از اردن، اکنون مصر را به لیست مشتریان گازی خود اضافه کرده است و بزودی اروپا نیز به این لیست اضافه می‌شود. این کشور از طریق خط لوله دریایی با قبرس و یونان، برای صادرات گاز به کشورهای مختلف اروپایی، برنامه‌ریزی گسترده‌ای کرده‌است.
شرکت‌های مهم ایتالیایی هفته گذشته اعلام کردند که در این طرح مشترک با اسرائیل که می‌تواند اثرات مهمی برای تأمین گاز طبیعی در کشورهای اروپا داشته و وابستگی اروپاییان به روسیه را کاهش دهد، شراکت خواهند کرد.
اسرائیل در حالی به صادرکننده گاز طبیعی مبدل شده که تنها چند سال پیش شماری حوزه‌های گازی را در دریای مدیترانه، در همجواری مناطق دریایی با لبنان، کشف کرد. در این میان، دولت نتانیاهو امیدوار است که صادرات گاز این کشور، تخته پرش دیگری برای بهبود و آشکار شدن مناسباتش با کشورهای عرب باشد. کشورهای گازخیز به سرعت در حال توسعه منابع گازی خود برای استفاده آن در مناسبات بین‌المللی هستند.
به اعتقاد کارشناسان، ایران نیز به عنوان سومین تولیدکننده گاز جهان با کاهش شدت تحریم‌ها و مدیریت مصرف داخلی  باید از این ابزار رایزنی‌های بین المللی در جهت ایجاد همبستگی اقتصادی استفاده کند.