پس از رونمایی از سامانه معاملاتی «عملیات بازار باز» در روز پنجشنبه هفته گذشته در پنجاه و نهمین مجمع عمومی بانک مرکزی با حضور رئیس جمهوری، این سیاست جدید پولی از امروز به‌صورت رسمی آغاز می‌شود.

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایران، درحالی که طبق اعلام رئیس کل بانک مرکزی قرار بود عملیات بازار باز از اواخر شهریور ماه امسال اجرایی شود، این سیاست جدید به روزهای انتهایی دی ماه موکول شد. پیش از این در روز 20 دی ماه نیزهیأت وزیران و به پیشنهاد وزارت اقتصاد، آیین نامه اجرایی بند م تبصره 5 قانون بودجه سال 98 در خصوص عملیات بازار باز و خرید و فروش اوراق مالی اسلامی و وثیقه‌گیری اوراق در ازای اضافه برداشت بانک‌ها توسط بانک مرکزی را تصویب کرده بود. هرچند در تبصره 2 ماده 2 این آیین نامه آمده است، بانک مرکزی، سازمان بورس و وزارت اقتصاد موظفند به طورمشترک شرایط معامله گران اولیه را ظرف یک ماه از تصویب این آیین نامه تعیین کنند، اما به نظر می‌رسد بانک مرکزی قصد دارد بسرعت این سیاست جدید را عملیاتی کند.

عملیات بازار باز چه هدفی دارد

هدف از راه‌اندازی عملیات بازار باز، اجرای چارچوب جدید سیاستگذاری پولی با هدف مدیریت نرخ سود در بازار بین بانکی و درنهایت کنترل نقدینگی و مهار تورم و فراهم کردن بستر لازم برای سیاست پولی مبتنی بر هدف‌گذاری تورم با استفاده از ابزارهای کوتاه‌مدت غیرمستقیم سیاست پولی است.

کمیته اجرایی عملیات بازار باز در تاریخ 31 شهریور سال 98 به دستور رئیس کل بانک مرکزی با فراهم‌سازی بسترها و الزامات مورد نیاز تشکیل شده است. طی ماه‌های اخیر با همکاری دستگاه‌های مربوطه بسترهای سخت‌افزاری و نرم‌افزاری مورد نیاز اجرای عملیات به همراه تدارک ابزارهای موردنیاز فراهم شد.

استفاده از «عملیات بازار باز» و همچنین برقراری دامنه نرخ سود (کریدور نرخ سود) از جمله مهم‌ترین مؤلفه‌های چارچوب جدید سیاستگذاری پولی محسوب می‌شوند. ابزارهای عملیاتی پیش‌بینی شده جهت جذب یا تزریق نقدینگی به بازار بین بانکی با هدف پیگیری موضع سیاست پولی بانک مرکزی در چارچوب جدید سیاستگذاری پولی، شامل خرید و فروش قطعی اوراق بهادار دولتی، توافق بازخرید منطبق با شریعت بر مبنای دارایی پایه اوراق بهادار دولتی و ارز، اعطای اعتبار در قبال وثیقه (اوراق بهادار دولتی، طلا و ارز) و همچنین سپرده‌پذیری بانک مرکزی از بانک‌ها و مؤسسات اعتباری غیربانکی (منطبق با شریعت) است.

با آغاز به کار عملیات بازار باز، بانک‌ها و مؤسسات اعتباری می‌توانند حسب اعلام قریب الوقوع بانک مرکزی در خصوص انجام عملیات بازار باز نسبت به مدیریت نقدینگی (کمبود یا مازاد) خود در بازار بین‌بانکی اقدام کنند. از آنجا که بانک مرکزی در چارچوب جدید سیاستگذاری پولی، مدیریت نقدینگی بانک‌ها و مؤسسات اعتباری غیربانکی را برمبنای اوراق بهادار اسلامی منتشر شده توسط خزانه‌داری کل وزارت امور اقتصادی و دارایی انجام می‌دهد، ضروری است بانک‌ها و مؤسسات اعتباری غیربانکی نسبت به اختصاص بخشی از دارایی‌های خود به اوراق مزبور اقدام کنند.