بازار انتظار دارد، نه حباب!
زینت مرادی‌نیا*

این روزها بعضی بحث حبابی‌بودن رشد قیمت سهام شرکت‌های بورسی و رکوردشــــکنی‌های شاخص را مطـــــرح می‌کنند. در پاسخ به این دوستان باید متذکر شد که ممکن است روند روبه‌رشد قیمتی بعضی از شرکت‌ها پس از انتخابات ریاست‌جمهوری حبابی بوده باشد ولی نمی‌توان رفتار حباب‌گونه را به کل بازار و تمام شرکت‌ها تعمیم داد. امروز قیمت بسیاری از سهام شرکت‌ها نسبت به هشت سال گذشته تنزل پیدا کرده‌اند و این روند روبه‌رشد در این نمادها در مقابل قیمت‌های سال 84 چندان به چشم اهالی حرفه‌ای و کهنه‌کار بازار سرمایه نمی‌آید و نمی‌توان ادعا کرد ضرری که سهامداران در مدت مذکور متحمل شده‌اند، حتی جبران شده باشد.
برای مثال ارزش سهام شرکت سایپا هشت سال پیش حدود دو‌هزار و 400‌میلیارد تومان بود ولی امروز ارزش سهام سایپا در بازار حدود یک‌هزار و 300‌میلیارد تومان تنزل کرده است. با توجه به این افت ارزش سهام در بازار نسبت به هشت سال گذشته می‌توان امیدوار بود که با بازگشت ثبات به اقتصاد، نگرش بلند‌مدت به سرمایه‌گذاری در بازار تقويت شده است و شاهد افزایش قیمت سهام شرکت‌ها باشیم. ممکن است این روزها بعضی از سهام افزایش قیمت‌های قابل توجهی را تجربه کرده باشند ولی باید به این نکته نیز توجه کرد که در بسیاری از موارد تعدیل قیمت سهام شرکت‌ها امروز متناسب با افزایش نرخ تورم نبوده است، اما درباره ارزش ذاتی بازار سرمایه می‌توان با بازگشت امید و اعتماد به میان اهالی بازار سرمایه و تغییر نگرش به‌سمت ثبات اقتصادی، شاهد بازگشت نگرش بلند‌مدت به سرمایه‌گذاری در آینده نزدیک بود، ولی باید به این نکته نیز توجه کرد که خیلی از شرکت‌ها صرف‌نظر از سود ارزش جایگزینی مناسبی دارند که با بازگشت اعتماد نزد سهامداران و فعالان بورس، ‌تغییر نگاه سرمایه‌گذاران به بلندمدت و تثبیت سیاست‌های اقتصادی، شاهد رونق بیشتر و رشد قیمت سهام دارای ارزش جایگزینی ارزنده در بازار باشیم. 
پس از انتخاب آقای روحانی به عنوان رییس‌جمهوری، شاهد یک روند روبه‌رشد هیجانی در بازار بودیم. این روند از آنجا در بازار شکل گرفت که اهالی بازار سرمایه به روند پیش‌روی بازار امیدوار شدند زیرا تاثیر‌پذیری بورس از کاهش تنش‌های بین‌المللی، برداشتن تحریم‌ها و برقراری تعامل سازنده و مثبت در سیاست خارجی می‌تواند ریسک سرمایه‌گذاری در ایران را پایین آورده و به رونق بیش از پیش بازار سرمایه منجر شود.
در حال حاضر بعضی از شرکت‌ها و گروه‌ها هستند که افزایش قیمت چندانی را در ماه‌ها و سال‌های اخیر تجربه نکرده‌اند ولی ارزش ذاتی بالایی دارند و به نظر می‌رسد این شرکت‌ها روند روبه‌رشد و مثبتی را همچون بعضی از شرکت‌های مشابه خود در روزهای اخیر، تجربه کنند ولی با توجه به این‌که اکثر این شرکت‌ها سرمایه پایینی دارند نمی‌توانند به تنهایی تاثیر چندانی بر روند شاخص بگذارند.
از سوی دیگر شرکت‌های صادرات‌محور که بعضی از آن‌ها اخیرا در نتیجه تحولات ارزی رشد قیمت‌های چندبرابری و شگفت‌انگیزی را داشته‌اند، با توجه به پرشدن قیمت‌ها بعید است چنین افزایش قیمت‌هایی را در روزهای آینده دوباره تجربه کنند؛ بنابراین این شرکت‌ها ممکن است در روزهای آینده تاثیر چندانی بر شاخص نگذارند، اما آنچه در دوسه‌ماه آینده برای بازار پیش خواهد آمد قابل پیش‌بینی نیست و بستگی به عملکرد آقای روحانی پس از شروع به کار رسمی دولت یازدهم دارد و به نظر می‌رسد آن موقع است که مشخص می‌شود امیدی که در نتیجه انتظارات اهالی خوشبین بازار سرمایه پس از اعلام نتیجه انتخابات به‌وجودآمده و سهامداران را به روند بورس در دولت یازدهم امیدوار کرده، در آینده محقق خواهد شد یا خیر! 
* كارشناس بازار سرمايه