دولت سال گذشته قانون مالیات برخانه‌های خالی را در بودجه 99 جهت سامان دادن وضعیت بازار مسکن تصویب کرد. زمان اجرای این قانون از ابتدای سال 99 بود؛ ولی با گذشت سه ماه از سال جاری، نه تنها مالیاتی بابت خانه‌های خالی دریافت نشده، بلکه هنوز تعداد این خانه‌ها نیز مشخص نیست.از سوی دیگر وزارت راه و شهرسازی و سازمان بورس طرح پیش‌فروش متری مسکن در بورس را درنظر گرفته‌اند تا با تصویب آن در مجلس، انبوه‌سازان بتوانند منابع مالی ساخت‌وساز خود را از طریق فروش سهام تامین کنند و مردم نیز با توجه به سرمایه خود بتوانند چند متر از یک مسکن را بخرند.خرید و حتی اجاره مسکن به یک معضل بزرگ برای اقشار کم‌درآمد تبدیل شده و دولت برای حل این مشکل دست به دامن مالیات و بورس شده است. اخذ مالیات از خانه‌های خالی و پیش‌فروش متری مسکن در بورس، ناجی بازار مسکن در سال 99 خواهند بود.

مقصر کیست؟

دولت برای بودجه سال 99 طرح مالیات بر خانه‌های خالی را تصویب کرد و بر این اساس از واحدهای مسکونی با ارزش ۱۰ میلیارد تومان به بالا مالیات یک در هزار تا پنج در هزار دریافت خواهد شد. همچنین برای اجرای این قانون بودجه سال ۹۹ دولت اقدام به راه‌اندازی یک سامانه کرده است تا به کمک آن بتوان خانه‌های خالی، ارزش ملک، مالک آن و... را شناسایی کرد. با وجود سپری شدن سه ماه از سال 99، هنوز خبری از این سامانه و مالیات خانه‌های خالی نیست. پروانه اصلانی، مدیرکل دفتر اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی، در این رابطه گفت: «سامانه ما آماده است و منتظریم سازمان امور مالیاتی اطلاعات خود را در آن بارگذاری کند.» طبق گـفـتـه‌هــای این مـقـام مـسـئـول، زیرساخت سخت‌افزاری سامانه مالیات بر خانه‌های خالی آماده است و سازمان امور مالیاتی باید اطلاعات مورد نیاز را در این سامانه بارگذاری کند. همچنین محمد اسلامی، وزیر راه و شهرسازی، با تاکید بر آماده بودن سامانه، توضیح داد: «ما به تکلیف قانونی خود در خصوص طراحی سامانه جامع املاک و اسکان جامه عمل پوشاندیم و با یک متدولوژی متفاوت، این سامانه را طراحی و در اختیار سازمان امور مالیاتی قرار دادیم و این سازمان می‌تواند با توجه به بانک داده‌ای که در اختیارش قرار داده‌ایم و با تحرک خود، خانه‌های خالی را شناسایی کند و قبض مالیات را برای صاحبان واحدهای خالی بفرستد.» درمقابل، رئیس سازمان امور مالیاتی اعلام کرد: «سامانه ملی املاک و اسکان هنوز در اختیار این سازمان قرار نگرفته است.» مسئولان در خصوص اجرای قانون مالیات بر خانه‌های خالی، توپ را در زمین یکدیگر می‌اندازند.با وجود این، طبق گفته مدیرکل دفتر اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی، به افراد مشکوک به داشتن دو پلاک ثبتی، پیامک داده می‌شود تا برای درج اطلاعات خود در سامانه اقدام کند؛ از این رو ظرف چند ماه آینده قانون مالیات بر خانه‌های خالی اجرا خواهد شد و این قانون نه تنها در سروسامان دادن وضعیت بازار مسکن تاثیرگذار است، بلکه دریافت مالیات درآمدزایی خوبی برای دولت به دنبال دارد.

بورس؛ ناجی بازار مسکن؟!

دولت برای بهبود یافتن شرایط بازار مسکن و انبوه‌سازان، طرح پیش‌فروش متری مسکن در بورس را در سال جاری درنظر گرفته است. در طرح پیش‌فروش مسکن از طریق بازار سرمایه که وزارت راه و شهرسازی و سازمان بورس بر روی آن تفاهم کرده‌اند، شرکت سازنده و انبوه‌ساز یا هر مجموعه‌ای که در حال ساخت مسکن است، می‌توانند با هدف تامین سرمایه یا پیش‌فروش ملک، اقدام به انتشار اوراق سلف موازی استاندارد کنند و این اوراق قابل تحویل در سررسید است. در واقع هر سهام‌دار می‌تواند در سررسید به ازای متراژهای معینی که تعیین‌شده، اوراق را تامین کرده و به تحویل گرفتن واحد مسکونی اقدام کند. برای مثال یک فرد باید برای تحویل مسکن ۸۵ متری، به تعداد متراژ اوراق تامین کند یا اوراق را در سررسید با سود مشخص، تسویه نقدی کند. حامد سلطانی‌نژاد، مدیرعامل بورس کالای ایران، درباره پیش‌فروش متری مسکن در بورس گفت: «ممکن است بعضی افراد سرمایه کافی برای خرید یک واحد آپارتمان نداشته باشند؛ ولی با آغاز معاملات متری مسکن می‌توانند متراژی از یک ملک را خریداری کنند تا سرمایه آن‌ها متناسب با قیمت مسکن، ارزش‌گذاری شود. به این ترتیب افراد می‌توانند حتی با سرمایه‌های خرد هم در بازار مسکن سرمایه‌گذاری کند.»طرح پیش‌فروش مسکن در بورس باید ابتدا در صحن دولت مورد موافقت واقع شود و سپس در فاز اول ۱۰۰۰ واحد مسکونی از طریق این طرح تامین مالی خواهد شد. درمجموع پیش‌فروش مسکن در بورس می‌تواند به تامین منابع مالی سازندگان کمک کند. سوددهی مناسبی برای سهام‌داران به همراه دارد و شرایط بازار مسکن را تغییر خواهد داد./ گروه اقتصاد